Skip to main content
European Commission logo

Eurydice

EACEA National Policies Platform:Eurydice
De verdeling van de verantwoordelijkheden

Netherlands

8.Volwassenenonderwijs

8.1De verdeling van de verantwoordelijkheden

Last update: 14 December 2023



Per 1 januari 2013 valt de aansturing van het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) weer rechtstreeks onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Eerder behoorde deze aansturing tot de verantwoordelijkheid van de gemeenten. De opleidingen Nederlands als 2e taal (NT2) en opleidingen Nederlands en rekenen vallen onder de verantwoordelijkheid van de gemeente.

De opleidingen voor het volwassenenonderwijs waren sinds de invoering van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs WEB ondergebracht, via gemeenten, bij de Regionale opleidingscentra (ROC's). Met ingang van 1 januari 2015 is de wet specifieke uitkering educatie van kracht.  Deze wet geeft meer bestedingsvrijheid aan gemeenten voor wat betreft educatieopleidingen. In een periode van drie jaar wordt het verplichte besteden van het educatiebudget bij roc's afgeschaft. De roc's zijn niet langer verplicht educatie aan te bieden. Met de wet specifieke uitkering educatie geeft de minister de educatiemiddelen aan aangewezen contactgemeenten. Een contactgemeente coördineert het aanbod educatieopleidingen binnen een bepaalde regio en zorgt voor de toedeling van de beschikbare middelen.

Instellingen voor het volwassenenonderwijs zijn zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs. De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de kwaliteit van het formele aanbod. Voor de kwaliteit van het nonformeel aanbod zijn de gemeenten verantwoordelijk.

Toezicht beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op het onderwijs en de examinering van het formele aanbod.  Op basis van de eindtermen, die bij ministeriële regeling zijn vastgesteld, kunnen aanbieders diploma-erkenning aanvragen voor educatieopleidingen. Met deze erkenning kunnen cursisten aan de betreffende instelling een educatieopleiding afsluiten met een diploma. Wanneer de wettelijke taak voor roc’s komt te vervallen, dienen ook roc’s diploma-erkenning aan te vragen indien zij de mogelijkheid willen hebben om opleidingen aan te bieden die met een examen kunnen worden afgesloten. Educatieaanbieders kunnen diploma-erkenning aanvragen bij DUO. Wanneer een educatieaanbieder diploma-erkenning heeft gekregen, houdt de Inspectie van het Onderwijs toezicht op de kwaliteit van die opleiding. Dit ter waarborging van de kwaliteit van de diploma’s. Dit toezicht zal zich in elk geval richten op de kwaliteit van een of meer examens of een of meer onderdelen van een examen alsmede op het onderwijs dat hiertoe voorbereidt.

Sinds 2013 is voor het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) een nieuw toezichtkader van kracht. Scholen die het goed doen, krijgen minder toezicht. Bij risico's wordt het toezicht intensiever.

Kwaliteitsgegevens van scholen openbaar

De inspectie beoordeelt niet alleen de kwaliteit van scholen voor beroepsonderwijs en volwassenenonderwijs. Ze stimuleert scholen ook om de beste kwaliteit te leveren. De inspectie doet dit onder andere door de resultaten van het onderzoek openbaar te maken.

De onderzoeksgegevens over scholen  zijn te vinden op de website van de Inspectie voor het Onderwijs.