10.6. Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Yükseköğretim kurumlarının yönetim yapısı; rektörlük, senato, üniversite yönetim kurulu, fakülte yönetimi ve fakülte kurulları gibi organlar aracılığıyla yürütülmektedir. Bu organlar, akademik ve idari faaliyetlerin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla çeşitli görev ve sorumluluklara sahiptir.
10.6.1. Rektörün Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Rektör, üniversitenin en üst düzey yöneticisi olarak üniversite kurullarına başkanlık eder, yükseköğretim üst kuruluşlarının kararlarını uygular ve üniversitenin bağlı birimleri arasında düzenli çalışmayı sağlar. Her eğitim öğretim yılı sonunda veya gerekli görüldüğünde üniversitenin akademik ve bilimsel faaliyetleri hakkında Üniversitelerarası Kurula bilgi verir. Üniversitenin yatırım programları, bütçesi ve kadro ihtiyaçlarını belirleyerek YÖK’e sunar.
Rektör, üniversitenin akademik ve idari yapısını düzenlemek amacıyla, öğretim elemanları ve diğer personelin görev yerlerini değiştirme veya onlara yeni görevler verme yetkisine sahiptir. Üniversitenin genel gözetim ve denetiminden sorumlu olan rektör, bilimsel araştırma ve eğitim faaliyetlerinin kalkınma planları, devlet politikaları ve akademik hedefler doğrultusunda yürütülmesini sağlar. Üniversitenin güvenliği, öğrenci hizmetleri ve bilimsel çalışmaların düzenlenmesi konularında birinci derecede yetkilidir.
10.6.2. Senatonun Görevleri
Senato; üniversitenin en yüksek akademik organı olup eğitim öğretim, bilimsel araştırmalar ve akademik esaslar hakkında karar alma yetkisine sahiptir. Eğitim öğretim faaliyetlerinin esaslarını belirlemek, akademik yönetmelik taslaklarını hazırlamak, üniversite takvimini düzenlemek ve fakülte kurullarının önerilerini değerlendirmek senatonun temel görevlerindendir.
Bunun yanı sıra, fakülte kurulları ve enstitü-yüksekokul kurullarının aldığı kararları inceleyerek itirazları karara bağlamak, fahri akademik ünvanlar vermek ve üniversite yönetim kuruluna üye seçmek de senatonun sorumlulukları arasındadır. Senato, akademik standartları belirleyerek üniversitenin genel bilimsel ve eğitim politikalarını oluşturur.
10.6.3. Üniversite Yönetim Kurulunun Görevleri
Üniversite yönetim kurulu, idari faaliyetlerde rektöre yardımcı bir organ olarak faaliyet gösterir. Yükseköğretim üst kuruluşlarının ve senatonun aldığı kararların uygulanmasına yönelik plan ve programların yürütülmesini sağlamakla yükümlüdür. Üniversiteye bağlı birimlerin görüşlerini dikkate alarak yatırım programlarını, bütçe tasarısını ve akademik faaliyetleri değerlendirir ve rektörlüğe sunar.
Ayrıca üniversite yönetim kurulu; fakülte, enstitü ve yüksekokul yönetim kurullarının kararlarına yapılan itirazları inceleyerek nihai kararı verir. Üniversitenin genel idari yönetimiyle ilgili olarak rektör tarafından getirilen konular hakkında da karar alma yetkisine sahiptir.
10.6.4. Dekanın Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Dekan, fakültenin akademik ve idari işleyişinden sorumlu olup fakülte kurullarına başkanlık eder, alınan kararların uygulanmasını sağlar ve fakülte birimleri arasında düzenli çalışmayı koordine eder. Her öğretim yılı sonunda veya ihtiyaç halinde fakültenin genel durumu hakkında rektöre rapor sunar. Fakültenin ödenek ve kadro ihtiyaçlarını belirleyerek rektörlüğe ileten dekan, fakülte bütçesi hakkında fakülte yönetim kurulunun görüşünü alarak önerilerini sunar. Fakültenin akademik ve idari yapısını denetlemekle yükümlü olan dekan, öğrencilere sosyal hizmetlerin sağlanması, güvenlik önlemlerinin alınması ve bilimsel faaliyetlerin düzenlenmesi konularında rektöre karşı birinci derecede sorumludur.
10.6.5. Fakülte Kurulunun Görevleri
Fakülte kurulu; fakültenin en yüksek akademik organı olup eğitim öğretim, bilimsel araştırma ve yayın faaliyetleri ile ilgili esasları belirler. Fakülte yönetim kuruluna üye seçmek ve akademik takvimi düzenlemek fakülte kurulunun başlıca görevleri arasındadır. Fakülte bünyesindeki akademik çalışmaların planlanması ve yürütülmesi sürecinde belirleyici rol oynar.
10.6.5.1. Fakülte Yönetim Kurulunun Görevleri
Fakülte yönetim kurulu, idari faaliyetlerde dekana yardımcı bir organ olarak işlev görür. Fakülte kurulunun aldığı kararların uygulanmasını destekler ve eğitim öğretim planlarının, programlarının ve akademik takvimin uygulanmasını sağlar. Fakültenin yatırım planlarını ve bütçe tasarısını hazırlayan fakülte yönetim kurulu, aynı zamanda fakülte yönetimiyle ilgili olarak dekan tarafından getirilen konular hakkında karar alır. Öğrencilerin fakülteye kabulü, ders intibakları, çıkarılmaları, eğitim öğretim süreçleri ve sınavlarla ilgili işlemler hakkında da karar verme yetkisine sahiptir.
10.6.6. Yükseköğretim Kurumlarının Yönetim Yapısı ve İşleyişi
Yükseköğretim kurumları; rektörlük, fakülte yönetimi, senato ve yönetim kurulları aracılığıyla yönetilir. Rektör, üniversitenin genel yönetiminden sorumlu olup akademik, idari ve Malî süreçleri koordine eder. Senato, akademik politikaları ve eğitim öğretim esaslarını belirlerken üniversite yönetim kurulu, idari konularda rektöre destek verir.
Fakülteler, enstitüler ve yüksekokullar, akademik faaliyetlerin yürütülmesini sağlamakla birlikte, idari süreçleri organize etmek ve akademik gelişimi desteklemek amacıyla fakülte ve yüksekokul kurulları tarafından yönetilir. Bu yönetim yapısı, üniversitelerin bilimsel ve akademik çalışmalarının sürdürülebilirliğini sağlamak, eğitim öğretim süreçlerini verimli bir şekilde yürütmek ve yükseköğretim politikalarını belirlemek amacıyla oluşturulmuştur.
10.6.7. Diğer Eğitim Personeli veya Yükseköğretimde Çalışan Personel
Yükseköğretime bağlı kurumlarda eğitim ve öğretim kadrosunda bulunan öğretim üyeleri, öğretim görevlileri, genel idare hizmetleri ve yardımcı hizmetleri yürüten personel bulunmaktadır. Yükseköğretim kurumlarında çalışan personelin görev, yetki ve sorumlulukları Yükseköğretim Kanunu’na göre tanımlanmıştır. Kanunda bulunmayan hususlar için genel hükümler uygulanır.