5.3. İlköğretimde Değerlendirme 

5.3.1. Öğrenci Değerlendirmesi 

Ölçme ve değerlendirme hem öğretimin bir parçası hem de öğretimi tamamlayan bir süreçtir. Bir öğretim programı uygulanırken uygulamanın her adımında öğrencinin gelişiminin incelenmesi, öğrenme-öğretme sürecinin öğrenme çıktılarına ulaşılıp ulaşılmadığının izlenmesi gerekir. Ölçme ve değerlendirme faaliyetleri; öğrencilerin bilgi ve beceri düzeylerinin ölçülmesinin yanı sıra öğrenme eksiklikleri ve eğilimlere ilişkin bilgi sağlar. Bu nedenle ölçme ve değerlendirme faaliyetleri; öğretim sürecini en üst düzeyde destekleyecek, geri bildirim sağlayan yapıcı ve beceri odaklı olacak şekilde planlanarak yürütülmelidir.

İlköğretim kurumlarında öğrenci başarısının ölçme ve değerlendirilmesi, süreç odaklı yaklaşım esas alınarak yapılır. TYMM kapsamında öğretim programlarında öğrenmeleri iyileştirmek, süreklilik sağlamak için geliştirici ölçme ve değerlendirme araçları kullanılmaya ağırlık verilmiştir. Bu kapsamda öğrenci portfolyoları, projeler, performans görevleri, sunumlar, kontrol listeleri, sınavlar, gözlem ve görüşme formları, öğrenci anketleri, rol yapma, grup çalışması, ölçekler, mezun anketleri, sınıf içi tartışmalar, öz/akran/grup değerlendirmeleri ve yansıtma yazıları gibi kanıtlar öğrenci performansını ölçmek ve geliştirmek amacıyla kullanılmaktadır.

İlkokullarda, öğrencilere 2024-2025 eğitim öğretim yılından itibaren kademeli olarak birinci sınıflardan başlayarak her dönem sonunda öğretmen görüşünü içeren; öğrencilerin davranışları, derslerdeki etkinliği, sosyal etkinlik çalışmaları, devam durumu ve gelişim düzeylerini gösteren gelişim raporu verilir. Kademeli geçiş süreci tamamlanıncaya kadar ilkokulların diğer sınıflarında karne verilmeye devam edilecektir. 

Ortaokul ve imam hatip ortaokullarında öğrencilere, e-okul sistemindeki bilgiler esas alınarak her dönem sonunda karne verilir. Karnede, öğrencinin derslerdeki başarısı ile sosyal etkinlik çalışmaları ve okula devam durumu gösterilir. Öğrenci karneleri e-okul sisteminde yer alan puan çizelgeleri bilgilerine göre birinci ve ikinci dönem sonunda düzenlenir. Ortaokul ve imam hatip ortaokullarında dönem puanı, yıl sonu puanı ve yıl sonu başarı puanı 100 tam puan üzerinden belirlenir. Yüzlük puan sisteminde Türkçe dersi haricindeki dersler için 0-49,99 puanlar arası başarısız, 50,00 ve üzeri puanlar başarılı olarak değerlendirilir. Türkçe dersinde ise 0-69,99 puanlar arası başarısız, 70,00 ve üzeri puanlar başarılı olarak değerlendirilir.

Ortaokul ve imam hatip ortaokullarında öğrencilere ders yılında istedikleri ders veya derslerden bireysel ya da grup çalışması şeklinde öğretmen rehberliğinde en az bir proje hazırlatılır. Rehberlik ve sosyal etkinlikler puanla değerlendirilmez. Okul öncesi eğitim kurumları, ilkokul, ortaokul ve imam hatip ortaokullarında ölçme ve değerlendirmeye ilişkin hususlar MEB Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliğine göre düzenlenir.

2023-2024 eğitim öğretim yılından itibaren uygulanmak üzere MEB tarafından ortak sınav uygulaması başlatılmış olup okullarda sınav tarihleri Şekil 8’de sunulmaktadır.

5.3.2. Öğrencilerin İzlenmesi 

İlkokullarda öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılmaması esastır ancak okul müdürlüğünce, istenilen yeterlilik düzeyine ulaşamamış öğrencilerin velilerine sınıf tekrarıyla ilgili olarak mayıs ayında yazılı, e-posta veya kısa mesaj (SMS) ile bilgilendirme yapılır. Yapılan bilgilendirme üzerine velinin ders yılı bitimine bir hafta kalıncaya kadar okul müdürlüğüne vereceği dilekçe ile sınıf tekrarı yaptırılabilir. Sınıf tekrarı, ilkokul öğrenimi süresince bir kez yapılır. Okula hiç devam etmeyen öğrenciler ve ilkokulda tüm derslerden gelişim raporundaki bilgileri girilmeyen öğrenciler ile bu Yönetmeliğin 27’nci maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen mazeretler dışında okula en az bir dönem devam etmeyen öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılır.

Eğitim öğretim yılında özürsüz 20 gün devamsızlık yapanlar, Türkçe dersinden yıl sonu puanı 70,00’ten az olanlar ile herhangi bir dersten yıl sonu puanı 50,00’den az olan öğrencilerin sınıf geçmesi veya sınıf tekrarı yapmasına, ikinci dönemin son haftasında şube öğretmenler kurulunda karar verilir. Sağlık durumu nedeniyle okula devam edemeyen öğrencilerden o eğitim ve öğretim yılı için devam zorunluluğu aranmaz. Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim alan öğrenciler ile özel eğitim sınıflarında eğitimlerine devam eden öğrencilere akademik başarısızlıklarından dolayı sınıf tekrarı yaptırılmaz. Ancak; velinin yazılı talebi ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Geliştirme Biriminin kararı doğrultusunda, ilkokulda tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim alan öğrenciler ile ilköğretim programı uygulayan özel eğitim sınıflarında eğitimlerine devam eden öğrencilere bir defaya mahsus olmak üzere sınıf tekrarı yaptırılabilir. 

İlkokul 1, 2 ve 3’üncü sınıf öğrencilerinden bilgi ve beceri bakımından sınıf düzeyinin üstünde olanlar velisinin yazılı talebi, sınıf öğretmeninin önerisi ile eğitim ve öğretim yılının ilk ayı içinde sınıf yükseltme sınavına alınırlar. Başarılı olanlar bir üst sınıfa yükseltilir. MEB Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’ne göre; ilköğretim kurumlarında; eğitim ve öğretimi aksatacak nitelikte olağanüstü durumlarda okullarda eğitim ve öğretime ara verilir. Bu gibi durumlarda öğrencilerin derslerinde eksik kalan konularda telafisi için okul yönetimleri ve il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince gerekli önlemler alınır.

5.3.3. Sertifikasyon 

Öğrenciler, ilkokuldan ortaokula herhangi bir sınava girmesine gerek olmadan devam etmektedir. İlkokulu tamamlayanlara öğrenim belgesi verilmekte ve ortaokul zorunlu olduğundan ulusal adres veri tabanındaki adres bilgileri esas alınarak e-okul sistemi üzerinde ortaokula kaydı yapılmaktadır. Ancak proje imam hatip ortaokulları kontenjandan fazla başvuru olması durumunda giriş sınavı yaparak öğrenci alabilmektedir.