4.3. Kurum Temelli Okul Öncesi Eğitim Yapılanması
4.3.1. Kayıt-Kabul Koşulları ve Kurum Seçimi
MEB Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’ne göre; MEB’e bağlı resmî okul öncesi eğitim kurumlarında yeni kayıtlar, temmuz ayının ilk iş gününde başlar. Kayıt işlemi, ulusal adres veri tabanındaki yerleşim yeri adres bilgileri esas alınarak, e-Okul sistemi üzerinden yapılır. Anaokulu, ana sınıfı ve uygulama sınıflarına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 57-68 aylık çocukların kaydı yapılır. Okulun kayıt alanında ikamet eden ve bir sonraki eğitim öğretim yılında ilkokula başlayacak çocukların kaydı yapıldıktan sonra fiziki imkânları yeterli olan anaokulu ve uygulama sınıflarına 36-56 aylık, ana sınıflarına ise 45-56 aylık çocuklar da kaydedilebilir. Bir grup oluşturabilecek kadar çocuk bulunmayan okullarda 36-68 aylık çocuklar aynı ana sınıfına kaydedilebilir. İlkokula kaydı bir yıl ertelenen ve bir önceki yıl okul öncesi eğitim almamış olan 69-71 aylık çocuklara, okul öncesi eğitim kurumlarına kayıtta öncelik tanınır.
MEB’e bağlı özel okul öncesi eğitim kurumlarından özel anaokullarına 36-68 aylık, özel ana sınıflarına ise 45-68 aylık çocukların kayıtları yapılmaktadır. Kayıtlar için herhangi bir zaman sınırlaması yoktur. ASHB denetiminde açılan özel kreş ve gündüz bakımevlerine çocuk kabulünde, velinin dilekçesi ile gerekli belgeler talep edilir. Çocuğun kuruluştan ayrılması da velinin dilekçesi ile yapılır. İlgili kuruluşlardan alınmış raporda belirtilmek kaydıyla ancak hafif derecede zihinsel, görme, işitme, konuşma ve bedensel yetersizliği olan çocuklar kuruluşa kabul edilir. Çocuklara ayrımcılık yapılmaması için gerekli önlemler alınır.
4.3.2. Öğrenci ve Personel Sayıları
4.3.2.1. Öğrenci Sayısı
MEB’e bağlı anaokulu açılması için en az 20 öğrenci bulunması gerekir. Uygulama sınıfı ve ana sınıfında ise çocuk sayısının 10’dan az, 20’den fazla olmaması esastır. Ancak talep olması ve okulun imkânlarının yeterli olması hâlinde çocuk sayısı artırılabilir. Çocuk sayısı fazla olduğu takdirde ikinci grup oluşturulabilir. Her bir grubun azami çocuk sayısı dolmadan yeni grup oluşturulamaz. Eğitim öğretim yılı içinde çocuk sayısı 10’un altına düşen gruplar öncelikli olarak diğer gruplarla birleştirilir. Bunun mümkün olmaması durumunda bu gruplar eğitim öğretim yılı sonuna kadar eğitimlerine devam eder. Ayrıca; MEB Kurum Açma, Kapatma ve Ad Verme Yönetmeliği’ne göre; okul öncesi eğitimine erişimi artırmak amacıyla nüfusu az ve dağınık olan köy ve benzeri yerleşim yerlerinde en az 5 çocuk bulunması hâlinde ana sınıfı açılabilmektedir.
MEB’e bağlı özel okul öncesi eğitim kurumları açılabilmesi için asgari öğrenci sayısı şartı bulunmamaktadır. Özel okul öncesi eğitim kurumlarında sınıf mevcudu 20’den fazla olamaz. ASHB’ye bağlı özel kreş ve gündüz bakım evlerinde ise 0-24 aylık çocuk grubunda en çok 10 çocukla bir grup oluşturulur. Her grup için bir grup sorumlusu ve en az bir çocuk bakıcısı görevlendirilir. 25-66 aylık çocuk grubunda en çok 20 çocukla bir grup oluşturulur.
4.3.2.2. Personellerin Nitelikleri
MEB’e bağlı okul öncesi eğitim kurumlarında açılan her grup için bir okul öncesi öğretmeni görevlendirilir. Okul öncesi öğretmenleri kendi grubunda eğitim faaliyetlerinden sorumludur. Okul öncesi öğretmenlerinin yükseköğretim kurumlarının okul öncesi eğitimi bölümlerinden mezun olması gerekmektedir. Bunun dışında okul öncesi eğitim kurumlarında, yeterince öz bakım becerisine sahip olmayan çocukların öz bakım becerisine destek sağlamak amacıyla imkânlar çerçevesinde her okul öncesi eğitim kurumuna en az bir kişi olmak üzere iki grup için bir ‘destek eğitim personeli’ görevlendirilebilir.
ASHB’ye bağlı özel kreş ve gündüz bakım evlerinde açılan her grup için en az bir grup sorumlusu ve bir çocuk bakıcısı görevlendirilir. Kreş ve gündüz bakımevlerinde görevlendirilen grup sorumlularının yükseköğretim kurumlarının çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmenliği, okul öncesi eğitimi öğretmenliği, anaokulu öğretmenliği, çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü, çocuk gelişimi bölümü lisans veya ön lisans mezunları öncelikli olmak üzere meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarının çocuk gelişimi ve eğitimi alanı mezunu olmaları gerekir. Çocuk bakıcılarında ise lise mezunları öncelikli olmak üzere; en az kendi döneminin zorunlu eğitiminden mezun olan, MEB tarafından çocuk bakımı alanında düzenlenmiş bir sertifika sahibi olma şartı aranır. Meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarının mezunlarından sertifika şartı aranmaz.
4.3.2.2. Personellerin Nitelikleri
MEB’e bağlı okul öncesi eğitim kurumlarında açılan her grup için bir okul öncesi öğretmeni görevlendirilir. Okul öncesi öğretmenleri kendi grubunda eğitim faaliyetlerinden sorumludur. Okul öncesi öğretmenlerinin yükseköğretim kurumlarının okul öncesi eğitimi bölümlerinden mezun olması gerekmektedir. Bunun dışında okul öncesi eğitim kurumlarında, yeterince öz bakım becerisine sahip olmayan çocukların öz bakım becerisine destek sağlamak amacıyla imkânlar çerçevesinde her okul öncesi eğitim kurumuna en az bir kişi olmak üzere iki grup için bir ‘destek eğitim personeli’ görevlendirilebilir.
ASHB’ye bağlı özel kreş ve gündüz bakım evlerinde açılan her grup için en az bir grup sorumlusu ve bir çocuk bakıcısı görevlendirilir. Kreş ve gündüz bakımevlerinde görevlendirilen grup sorumlularının yükseköğretim kurumlarının çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmenliği, okul öncesi eğitimi öğretmenliği, anaokulu öğretmenliği, çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü, çocuk gelişimi bölümü lisans veya ön lisans mezunları öncelikli olmak üzere meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarının çocuk gelişimi ve eğitimi alanı mezunu olmaları gerekir. Çocuk bakıcılarında ise lise mezunları öncelikli olmak üzere; en az kendi döneminin zorunlu eğitiminden mezun olan, MEB tarafından çocuk bakımı alanında düzenlenmiş bir sertifika sahibi olma şartı aranır. Meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarının mezunlarından sertifika şartı aranmaz.