1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda 2012 yılında yapılan değişiklik hükmünce, “Ortaöğretim, ilköğretime dayalı, dört yıllık zorunlu, örgün veya yaygın öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumlarının tümünü kapsar. Bu okulları bitirenlere ortaöğretim diploması verilir”. Ortaöğretim kurumlarına kaydolmak için ortaokulu veya imam-hatip ortaokulunu bitirmiş ve öğretim yılının başlayacağı tarihte 18 yaşını bitirmemiş olma şartı aranır.  Öğrenimine ara vermemiş olanlarda yaş sınırı aranmaz, ancak 22 yaşını tamamladığı eğitim öğretim yılının sonunda sorumluluk sınavlarına girerek okuldan mezun olacaklar hariç olmak üzere okuldan mezun olamayanların ilişiği kesilerek açık öğretim kurumlarına veya mesleki eğitim merkezlerine yönlendirilir. Ancak mesleki eğitim merkezleri öğrenciler için bu hüküm uygulanmamaktadır. Özel eğitim meslek okulu  ve özel eğitim uygulama okulları 3. Kademeye 27 yaşından gün almamış özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin kayıtları yapılır. 

Ortaöğretimin amaç ve görevleri, MEB’in genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak;

1. Bütün öğrencilere ortaöğretim seviyesinde asgari ortak bir genel kültür vermek suretiyle onlara kişi ve toplum sorunlarını tanımak, çözüm yolları aramak ve yurdun iktisadi sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunmak bilincini ve gücünü kazandırmak; 

2. Öğrencileri, çeşitli program ve okullarla ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda yükseköğretime veya hem mesleğe hem de yükseköğretime veya hayata ve iş alanlarına hazırlamaktır. 

Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’nin 7. Madde ’sinde, şu amaçlar belirlenmiştir:

a) Öğrencileri bedenî, zihnî, ahlâkî, manevî, sosyal ve kültürel nitelikler yönünden geliştirmeyi, demokrasi ve insan haklarına saygılı olmayı, çağımızın gerektirdiği bilgi ve becerilerle donatarak geleceğe hazırlamayı,

b) Öğrencileri ortaöğretim düzeyinde ortak bir genel kültür vererek yükseköğretime, mesleğe, hayata ve iş alanlarına hazırlamayı,

c) Eğitim ve istihdam ilişkilerinin Bakanlık ilke ve politikalarına uygun olarak sağlıklı, dengeli ve dinamik bir yapıya kavuşturulmasını,

ç) Öğrencilerin öz güven, öz denetim ve sorumluluk duygularının geliştirilmesini,

d) Öğrencilere çalışma ve dayanışma alışkanlığı kazandırmayı,

e) Anadolu imam hatip liselerinde; imamlık, hatiplik ve Kur’an kursu öğreticiliği gibi dinî hizmetlerin yerine getirilmesine kaynaklık edecek gerekli bilgi ve becerilerin kazandırılmasını

f) Öğrencilerin dünyadaki gelişme ve değişmeleri izleyebilecek düzeyde yabancı dil öğrenebilmelerini,

g) Öğrencilerin bilgi ve becerilerini kullanarak proje geliştirerek bilgi üretebilmelerini,

ğ) Teknolojiden yararlanarak nitelikli eğitim verilmesini,

h) Hayat boyu öğrenmenin bireylere benimsetilmesini,

ı) Eğitim, üretim ve hizmette uluslararası standartlara uyulmasını ve belgelendirmenin özendirilmesini amaçlar. Bu amaçların yanı sıra, kurum türlerinin özel amaçları da bulunmaktadır.

Ortaöğretimin amaç ve görevleri yerine getirilirken öğrencilerin istekleri ve kabiliyetleri ile toplumun ihtiyaçları arasında denge sağlanır. Ortaöğretim kurumları işlevlerini Türk Millî eğitiminin genel ve özel amaç ile temel ilkeleri doğrultusunda evrensel hukuka, demokrasi ve insan haklarına uygun; öğrenci merkezli, aktif öğrenme ve demokratik kurum kültürü anlayışıyla yerine getirir (Madde 5, Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği). Bu kurumlar (ISCED 3): Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Anadolu Liseleri, Güzel Sanatlar Liseleri ve Spor Liseleri; Anadolu İmam Hatip Liseleri, Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri,  Çok Programlı Anadolu Liseleri ile Mesleki Eğitim Merkezleri’nde ve bünyesinde özel ortaöğretim programı uygulanan ARGEM*’den oluşur (Madde 6, Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği). Ayrıca özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilere mesleki ve teknik eğitim hizmeti sunan özel eğitim meslek liseleri de ortaöğretim kurumları arasında sıralanabilir.

*Araştırma, Geliştirme, Eğitim ve Uygulama Merkezi (ARGEM): İlköğretim ve ortaöğretim düzeyinde Bakanlıkça belirlenen özel öğretim programları kapsamında eğitim ve öğretim faaliyetleri sürdüren, özel yetenekli öğrencilere tam zamanlı ve yatılı eğitim hizmeti sunan merkezi, (Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, 4-nn).