Skip to main content
European Commission logo
EACEA National Policies Platform:Eurydice
Nüfus: Demografik Durum, Dil
Türkiye

Türkiye

1.Siyasal, Sosyal ve Ekonomik Bilgiler ve Eğilimler

1.2Nüfus: Demografik Durum, Dil

Last update: 15 May 2025

1.2. Demografik Durum ve Resmî Dil

Türkiye’nin yüz ölçümü 785.347 km2’dir ve idari olarak 81 ilden oluşmaktadır. Türkiye’de ilk  düzenli nüfus sayımı 1927’de, son nüfus sayımı ise 2000’de yapılmıştır. 2007’den itibaren ise Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) kapsamında nüfus sayımları yapılmaktadır. Son olarak açıklanan ADNKS sonuçlarına göre 31 Aralık 2024 itibarıyla Türkiye’nin nüfusu 85.664.944 olmuştur.

Erkek nüfus 42.853.110, kadın nüfus 42.811.834’tür. Buna göre toplam nüfusun %50,02’sini erkekler,%49,98’ini ise kadınlar oluşturmaktadır (TÜİK, 2025). Yıllık nüfus artış hızı 2023’te %1,1 iken, 2024’te %3,4 olmuştur (TÜİK, 2025). 2023’te %93 olan il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2024’te %93,4’e ulaşmıştır (TÜİK, 2025). Nüfusun %67,2’sini yoğun kent olarak sınıflandırılan yerlerde ikamet edenler oluşturmaktadır (TÜİK, 2025).

Türkiye’nin iç göç istatistikleri incelendiğinde; 2023’te 3.450.953 kişi iller arasında göç etmiştir (TÜİK, 2024a). En çok göç alan ve veren il İstanbul iken en az göç alan ve veren il ise Ardahan’dır (TÜİK, 2024a). TÜİK’in yayımladığı 2023 yılı uluslararası göç istatistiklerine göre Türkiye’ye göç edenlerin sayısı 2023 yılında bir önceki yıla göre %35,9 azalarak 316.456 kişi olmuştur (TÜİK, 2024c). Bu kişilerin %54,2’sini erkekler, %45,8’ini ise kadınlar oluşturmaktadır (TÜİK, 2024c).

Türkiye genelinde işsiz sayısı 2023 yılında bir önceki yıla göre 318.000 kişi azalarak 3.264.000 kişi olmuştur (TÜİK, 2024b). İşsizlik oranı ise 1 puan azalarak %9,4 seviyesinde gerçekleşmiştir (TÜİK, 2024b). Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı 2023 yılında, geçen yıla göre 880.000 kişi artarak 31.632.000 kişi, istihdam oranı ise 0,8 puanlık artış ile %48,3 olmuştur (TÜİK, 2024b). TÜİK verilerine göre, iş gücü 2023 yılında bir önceki yıla göre 562.000 kişi artarak 34.896.000  kişi, iş gücüne katılma oranı ise 0,2 puan artarak %53,3 olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2024b).
 

Resmî Dil

Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin resmî dili Türkçedir. Türkçeden başka hiçbir dil, eğitim ve öğretim kurumlarında Türk vatandaşlarına ana dilleri olarak okutulamaz ve öğretilemez. Eğitim ve öğretim kurumlarında okutulacak yabancı diller ile yabancı dille eğitim öğretim yapan okulların tabi olacağı esaslar kanunla düzenlenir. Milletlerarası antlaşma hükümleri saklıdır. 

Türkiye’de yabancı dil öğretimine ilkokul 2. sınıfta başlanmakta ve yükseköğretimin sonuna kadar sürdürülmektedir. Ayrıca ortaöğretim ve yükseköğretim kademelerinde yabancı dille öğretim yapan (tarih, Türkçe vb. dersler istisna olmak üzere) eğitim kurumları veya programlar açılabilmektedir. Öğretimini kısmen veya tamamen yabancı dille yapan çok sayıda ortaöğretim ve yükseköğretim kurumu bulunmaktadır. Okullarda en yaygın olarak öğretilen yabancı dil İngilizcedir. Bununla birlikte, Türk Vatandaşlarının Farklı Dil ve Lehçelerin Öğrenilmesi Hakkında Yönetmelik ile 2012-2013 eğitim öğretim yılından itibaren yaşayan diller ve lehçeler dersi seçmeli olarak ortaokullarda okutulmaya başlanmıştır.

Lozan Antlaşması’na dayanan hakları, Anayasayla güvence altına alınmış azınlık ve yabancı okulları, kendi ana dillerinde eğitim yaparlar. Yabancı dille eğitim yapılan tüm okullarda Türkçe dersleri ve Türk kültürü ile ilgili dersler Türkçe yapılmaktadır. Bu okullar; 

Azınlık okulları; Rum, Ermeni ve Musevi azınlıklar tarafından kurulmuş, Lozan Antlaşması ile güvence altına alınmış ve kendi azınlığına mensup Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin devam ettiği okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim özel okulları olarak faaliyet göstermektedir. 

Yabancı okullar; yabancılar tarafından açılmış özel okullardır. Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin de öğrenim görebildiği yabancı okullar, okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim özel okulları kademelerinde faaliyet göstermektedir. 

Milletlerarası özel öğretim kurumları; yalnız yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebilecekleri özel öğretim kurumlarıdır. 

2023-2024 eğitim öğretim yılı itibarıyla farklı eğitim kademelerinde 56 azınlık okulu, 261 milletlerarası okul, 12 yabancı okul bulunmaktadır. 

Örgün eğitim kurumlarının dışında, Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerin öğrenilmesi amacıyla özel kurslar açılabilir, diğer kurslarda dil ve lehçe dersleri verilebilir.