België-Vlaamse-gemeenschap:Wet- en regelgeving

15.België-Vlaamse-gemeenschap:Wet- en regelgeving

Last update: 14 December 2023

In onderwijs geldt het zogenaamde 'legaliteitsbeginsel' elke maatregel die ernstig ingrijpt op de organisatie van het onderwijs moet door de decreetgever worden geregeld. Het opstellen en wijzigen van decreten is echter veel omslachtiger dan het nemen van besluiten. Hierdoor is de traditie ontstaan om alle decretale wijzigingen die nodig zijn om het nieuwe schooljaar voor te bereiden, te bundelen in één verzameldecreet. Deze decreten dragen alle een romeins nummer. Na de goedkeuring van zo'n decreet worden de meeste wijzigingen overgebracht in de bestaande 'niveau- en themadecreten'. Het gaat zowel om de juridische vertaling van nieuwe maatregelen, als om rechtzettingen en verbeteringen.

Politieke, sociale en economische achtergronden en ontwikkelingen

Historische ontwikkeling

Belgische Grondwet

Schoolpactwet van 29 mei 1959

Taalwetgeving

Wet houdende taalregeling in het onderwijs van 30 juli 1963

Wet van 2 augustus 1963

Organisatie en bestuur van het onderwijs

Fundamentele principes

Het GOK-decreet gelijke onderwijskansen I van 28 juni 2002.

De financierings- & subsidiëringsvoorschriften voor het basisonderwijs zijn vastgelegd in het decreet basisonderwijs artikel 62 en 68, voor het secundair onderwijs in de codex secundair onderwijs.

Het decreet van 6 juni 2008 voerde vanaf 1 september 2008 een volledig rookverbod in voor alle instellingen uit het leerplichtonderwijs, het kleuteronderwijs en de CLB's, zowel in de gesloten als open plaatsen en tijdens extra-murosactiviteiten.

Leerplicht

Wet van 29 juni 1983 betreffende de leerplicht

Voor de regelgeving zie WeTwijs leerplicht en de webpagina's over leerplicht van het departement Onderwijs en Vorming. Zie ook omzendbrieven BaO/98/3, SO 68, SO 70, SO/2002/05/BuSO, SO/2005/04.

Huisonderwijs

Het wordt geregeld voor het basisonderwijs door het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997, voor het secundair onderwijs door de besluiten van de Vlaamse Regering van 12 november 1997 en 16 september 1997.

Vlaamse kwalificatiestructuur

Het decreet van 30 april 2009.

EVC

Decreet van 30 april 2004 betreffende het verwerven van een titel van beroepsbekwaamheid (B.S. 26/11/2004).
Besluit van de Vlaamse Regering van 23 september 2005 tot uitvoering van het decreet van 30 april 2004 betreffende het verwerven van een titel van beroepsbekwaamheid (B.S. 30/11/2005).
Besluit van de Vlaamse Regering van 5 oktober 2007 tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 27 augustus 2004 betreffende de erkenning en subsidiëring van centra voor loopbaandienstverlening en tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 23 september 2005 tot uitvoering van het decreet van 30 april 2004 betreffende het verwerven van een titel van beroepsbekwaamheid.
Decreet van 30 april 2009 betreffende de kwalificatiestructuur
Flexibiliseringsdecreet van 30 april 2004 voor het hoger onderwijs
Decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs
Zie ook ervaringsbewijs bij WeTwijs

GO!

In het kader van de communautarisering droeg in Vlaanderen de Vlaamse Gemeenschap haar bevoegdheid als inrichtende macht over aan een verkozen Autonome Raad voor het Gemeenschapsonderwijs (ARGO), opgericht door het bijzonder decreet van 19 december 1988.

Het politiek akkoord van 17 juni 1998 inzake responsabilisering, depolitisering en decentralisering en het bijzonder decreet van 14 juli 1998 vervingen de ARGO door een nieuwe openbare instelling, namelijk 'het Gemeenschapsonderwijs' (met hoofdletter als inrichtende macht) en werden specifiek voor het Gemeenschapsonderwijs nieuwe bestuursentiteiten nl. scholengroepen gecreëerd.

Intergemeentelijke onderwijsverenigingen

Het decreet van 28 november 2008 over de IGOV is zowel van toepassing in Vlaanderen als in Brussel en geldt voor alle onderwijsniveaus.

Lokaal onderwijsbeleid

Het decreet van 30 november 2007 betreffende het "flankerend onderwijsbeleid op lokaal niveau".

De regelgeving betreffende het flankerend onderwijsbeleid op lokaal niveau en de geselecteerde projecten vindt men op de webpagina's lokaal onderwijsbeleid van het departement onderwijs, alsook via WeTwijs.

Brede school

Op de website van het Agentschap Sociaal-Cultureel Werk vindt men een overzicht van de regelgeving.

Scholengemeenschappen

Scholengemeenschappen gingen van start in september 1999 in het secundair onderwijs (door het decreet secundair onderwijs van 14 juli 1998), in september 2003 in het basisonderwijs (door het decreet van 10 juli 2003 betreffende het landschap basisonderwijs).

Het decreet van 17/06/2011 bestendigt de bestaande structuur van de scholengemeenschappen in basis- en secundair onderwijs met het oog op een fundamentele versterking tegen 01/09/2014.

VLOR

Decreet van 31 juli 1990.

Decreet van 2 april 2004.

Participatie inzake arbeidsvoorwaarden

In het officieel onderwijs (gemeenschapsonderwijs, provinciaal en gemeentelijk onderwijs) worden de collectieve arbeidsverhoudingen geregeld via het syndicaal statuut van het overheidspersoneel dat is vastgelegd in de wet van 19/12/1974 en haar uitvoeringsbesluiten (KB van 28/9/1984 & KB van 29/8/1985). (Zie ook omzendbrief 13/AC/ES/SH/jh).

Het gesubsidieerd vrij onderwijs en de vrije centra voor leerlingenbegeleiding vallen niet onder de wet van 19 december 1974. Het decreet van 5/04/1995 heeft echter een gelijkaardige structuur opgericht.

Voor het overleg inzake arbeidsvoorwaarden is er in elke hogeschool een HOC, hogeschoolonderhandelingscomité opgericht, met in elk departement een DOC, departementaal onderhandelingscomité (Decreet van 13 juli 1994).

Voor het hele hoger onderwijs (hogescholen, universiteiten en associaties) is in 2004 een VOC (Vlaams Onderhandelingscomité voor het hoger onderwijs) opgericht. (Decreet van 19/03/2004 en het Besluit van de Vlaamse Regering van 21 januari 2005).

Bekostiging onderwijs

Bijzondere financieringswet van 16 januari 1989.

Bekostiging werkingsmiddelen basis- en secundair onderwijs

Decreet van 4 juli 2008 betreffende de werkingsbudgetten in het secundair onderwijs en tot wijziging van het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997 wat de werkingsbudgetten betreft.

Bekostiging van de scholeninfrastructuur en scholenbouw

Op 7 juli 2006 keurde het Vlaams Parlement een decreet inhaaloperatie scholenbouw goed.

Bekostiging hoger onderwijs

Decreet van 14 maart 2008 betreffende de financiering van de werking van de hogescholen en de universiteiten in VlaanderenN

Financiële steun aan lerenden en hun familie

Naast het decreet van 30 april 2004 betreffende de studiefinanciering en studentenvoorzieningen in het hoger onderwijs regelt het decreet van 8 juni 2007 voortaan de studiefinanciering in het hele onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.

Het decreet van 29 juni 2012 regelt de studentenvoorzieningen op uniforme wijze voor hogescholen en universiteiten.

4. Kleuteronderwijs en kinderopvang

Kinderopvang

De relevante wetgeving vindt men op Juriwel, de Vlaamse welzijns-, gezondheids- en gezinsregelgeving.

Het BVR van 23 februari 2001 legt de voorwaarden voor erkenning en subsidiëring vast.

Op 20 april 2012 werd een nieuw kaderdecreet over de organisatie van Kinderopvang van Baby's en Peuters goedgekeurd. De uitvoeringsbesluiten worden verwacht tegen 2013. De inwerkingtreding is gepland voor 2014.

Op 3 mei 2019 werd het nieuwe decreet houdende de organisatie van buitenschoolse opvang en de afstemming tussen buitenschoolse activiteiten goedgekeurd in het Vlaams parlement.

Basisonderwijs

Basiswetgeving van belang voor het basisonderwijs in Vlaanderen:

Decreet basisonderwijs van 25 februari 1997 + de bijhorende uitvoeringsbesluiten.
Decreet van 10 juli 2003 betreffende het landschap basisonderwijs

Eindtermen en ontwikkelingsdoelen

Decreet van 15 juli 1997 tot bekrachtiging van de ontwikkelingsdoelen en de eindtermen van het gewoon basisonderwijs.
Decreet van 15 juli 1997 betreffende de afwijkingsprocedure voor ontwikkelingsdoelen en eindtermen.
Decreet van 30 april 2009 tot bekrachtiging van de eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het basis- en secundair onderwijs (bekrachtigt BVR 13/2/2009).

TOAH, tijdelijk onderwijs aan huis (voor leerlingen basis- en secundair onderwijs)

Onderwijsdecreet XV van 15 juli 2005
Besluit van de Vlaamse Regering van 13 juli 2007
Omzendbrief BaO/97/5 van 17 juni 1997
Omzendbrief SO/2005/05 van 22 juli 2005
Omzendbrief SO/2005/06 (Buso) van 22 juli 2005

Secundair onderwijs

Secundair onderwijs - algemeen

In de codex SO worden de belangrijkste wetten en decreten voor gewoon en buitengewoon SO samengebracht in één overzichtelijk geheel. Het decreet leren en werken van 10 juli 2008 blijft bestaan als afzonderlijk themadecreet.

Secundair-na-secundair onderwijs

Decreet van 30 april 2009 betreffende het secundair-na-secundair onderwijs en het hoger beroepsonderwijs.

Hoger onderwijs

Hoger onderwijs - algemeen

Decreet van 12 juni 1991 betreffende de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap.
Bijzonder decreet van 26 juni 1991 betreffende de Universiteit Gent en het Universitair Centrum Antwerpen.
Decreet van 13 juli 1994 betreffende de hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap.
Bijzonder decreet van 13 juli 1994 betreffende de Vlaamse Autonome Hogescholen, gewijzigd door het Bijzonder decreet van 13 juli 2012.
Decreet van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen (het structuurdecreet).
Decreet van 4 april 2003 houdende bepalingen tot de oprichting van een Universiteit Antwerpen en tot wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende wijziging van diverse decreten met betrekking tot de Universiteit Antwerpen.
Decreet van 19 maart 2004 betreffende de rechtspositieregeling van de student, de participatie in het hoger onderwijs, de integratie van bepaalde afdelingen van het hoger onderwijs voor sociale promotie in de hogescholen en de begeleiding van de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen (participatiedecreet).
Bijzonder decreet van 19 maart 2004 betreffende de participatie in het hoger onderwijs, de integratie van bepaalde afdelingen van het hoger onderwijs voor sociale promotie in de hogescholen, de co√∂rdinatie van de hogeronderwijsregelgeving en de modernisering van de regelgeving op de Vlaamse autonome hogescholen. De principes van het participatiedecreet worden door dit bijzonder decreet ingevoerd voor de gemeenschapsinstellingen van het hoger onderwijs.
Decreet van 30 april 2004 betreffende de flexibilisering van het hoger onderwijs en houdende dringende hogeronderwijsaangelegenheden (flexibiliseringsdecreet), gewijzigd bij decreet van 20 mei 2005. Het flexibiliseringsdecreet is vanaf 2005-2006 van toepassing voor alle opleidingen. Voor de opleidingen in afbouw is een afwijking mogelijk.
Decreet van 27 januari 2006 tot bekrachtiging van het reglement van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie tot bepaling van de bestuursbeginselen die van toepassing zijn bij de besluitvorming inzake accreditatie en toets nieuwe opleiding ten aanzien van hogeronderwijsopleidingen in de Vlaamse Gemeenschap.
Decreet van 8 juni 2007 betreffende de studiefinanciering van de Vlaamse Gemeenschap.
Decreet van 14 maart 2008 betreffende de financiering van de werking van de hogescholen en de universiteiten in Vlaanderen.
Decreet van 20 juni 2008 houdende statuut van de Universiteit Hasselt en de Hoge Raad voor het Hoger Onderwijs in Limburg.
Decreet van 30 april 2009 betreffende het secundair na secundair onderwijs en het hoger beroepsonderwijs.
Het decreet van 6 juli 2012 voert een nieuw stelsel van kwaliteitszorg en accreditatie in. Het voegt naast de accreditatie een instellingsreview in (een periodieke evaluatie van de beleidsprocessen inzake kwaliteitszorg van een instelling).
Het decreet van 13 juli 2012 regelt de integratie van de academische hogeschoolopleidingen in de universiteiten en de oprichting van Schools of Arts aan de hogescholen.
Bijzondere decreten van 13 juli 2012 reorganiseren (vanaf 1 oktober 2013) de bestuurlijke organisatie van respectievelijk 3 Vlaamse autonome hogescholen en 2 Vlaamse fusiehogescholen.

Het Agentschap Hoger Onderwijs Volwassenenonderwijs en Studietoelagen en de Afdeling Hoger Onderwijs en Volwassenenonderwijs geven een volledig overzicht van de regelgeving

Hoger beroepsonderwijs

Decreet van 30 april 2009 betreffende het secundair-na-secundair onderwijs en het hoger beroepsonderwijs.

8. Volwasseneneducatie

Volwassenenonderwijs

Decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs.
Bijzonder nuttig zijn de omzendbrieven betreffende de erkenning, financiering of subsidiëring van de centra WO/2011/01), de centrumorganisatie (VWO/2011/02), de ontwikkeling van opleidingsprofielen en onderwijsbevoegdheid (VWO/2011/03) en de consortia volwassenenonderwijs (VWO/2009/02).
De website volwassenenonderwijs van het ministerie van Onderwijs en Vorming geeft alle essentiële informatie over het volwassenenonderwijs, inclusief de regelgeving.

Deeltijds kunstonderwijs

Wet van 29 mei 1959 tot wijziging van sommige bepalingen van de onderwijswetgeving (Schoolpactwet).
Decreet van 31 juli 1990 (Onderwijsdecreet II).
Besluit van de Vlaamse Regering van 31 juli 1990 houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichting "Beeldende Kunst".
Idem, voor "Muziek, Woordkunst en Dans".
Besluit van de Vlaamse Regering van 4 september 2009 betreffende de oprichting en organisatie van kunstacademies in het deeltijds kunstonderwijs.

Beroepsopleiding VDAB

Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 houdende de organisatie van de arbeidsbemiddeling en de beroepsopleiding.
Besluit van de Vlaamse Regering van 18 juli 2003 betreffende de opleidings- en begeleidingscheques voor werknemers.
Besluit van de Vlaamse Regering van 30 maart 1994 houdende vaststelling van de rechtspositieregeling van het instructiepersoneel bij arbeidsovereenkomst aangeworven bij de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding.
VDAB-decreet van 7 mei 2004.

Ondernemersvorming SYNTRA Vlaanderen

Decreet van 7 mei 2004 (basiswetgeving)
Besluit van de Vlaamse regering van 31 juli 1991 tot bepaling van de werkvoorwaarden en de geldelijke regeling van de lesgevers in de leertijd en in de gecertificeerde opleidingen.
Besluit van Vlaamse regering van 14 december 2001 betreffende de erkenning en subsidiëring van de centra voor vorming van zelfstandigen en kleine en middelgrote ondernemingen.
Besluit van de Vlaamse regering van 13 december 2002 betreffende de subsidiëring van een centrum voor vorming van zelfstandigen en kleine en middelgrote ondernemingen.
Besluit van de Vlaamse regering van 13 februari 2009 betreffende de leertijd.
Besluit van de Vlaamse regering van 14 september 2012 betreffende de ondernemerschapstrajecten.

Landbouwvorming

Decreet van 3 maart 2004 inzake de subsidiëring van meer duurzame landbouwproductiemethoden en de erkenning van centra voor meer duurzame landbouw.
Besluit van de Vlaamse Regering van 4 juni 2004 betreffende de toekenning van subsidies voor naschoolse opleidingsinitiatieven in de landbouwsector.
Besluit van de Vlaamse Regering van 14 maart 2008 tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 4 juni 2004 betreffende de toekenning van subsidies voor naschoolse opleidingsinitiatieven in de landbouwsector.
Ministerieel besluit van 26 november 2007 betreffende de toekenning van subsidies voor naschoolse opleidingsinitiatieven in de landbouwsector.

Sociaal-cultureel volwassenenwerk

Decreet van 4 april 2003 betreffende het sociaal-cultureel volwassenenwerk.
Besluit van de Vlaamse Regering van 5 september 2008 (uitvoeringsbesluit).

Een overzicht van de regelgeving vindt men op de website van de FOV en op deze van het Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen.

Onderwijzend personeel

Lerarenopleidingen

Arbeidsvoorwaarden onderwijzend personeel in het basis- en secundair onderwijs

In het onderwijs bestaat de traditie om centrale cao's (collectieve arbeidsovereenkomsten) te sluiten. De cao's gelden soms voor twee jaar, soms voor de ganse duur van een legislatuur.

De decreten van 27 maart 1991 voor respectievelijk het gemeenschapsonderwijs (nu GO!, onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap) en het gesubsidieerd onderwijs en de gesubsidieerde centra voor leerlingenbegeleiding vormen de basis voor de rechtspositieregeling van het personeel in het basis- en secundair onderwijs, het buitengewoon onderwijs, de internaten, het deeltijds kunstonderwijs, het volwassenenonderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding. Voor het basisonderwijs bevat ook het decreet van 25 februari 1997 een aantal rechtspositionele bepalingen. Ook de jaarlijkse Romeins genummerde 'decreten betreffende het onderwijs' regelen mee de rechtspositie.

(personeelsstatuut gemeenschapsonderwijs & personeelsstatuut gesubsidieerd onderwijs).

Arbeidsvoorwaarden voor onderwijzend en academisch personeel in het hoger onderwijs

Het wettelijk kader voor de rechtspositie van de personeelsleden van de hogescholen is het decreet van 13 juli 1994. Voor de universiteiten is dat het decreet van 12 juni 1991.

10. Management en ander educatief ondersteunend personeel

Rechtspositie onderwijsinspectie & pedagogische begeleidingsdiensten

Het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 wijzigde ingrijpend de rechtspositie van de onderwijsinspectie.

De rechtspositie van het personeel van de PBD, pedagogische begeleidingsdiensten wordt geregeld door de decreten van 27 maart 1991 voor het personeel van het onderwijs

BVR 05/02/2010 rechtspositie personeel inspectie en pedagogische begeleidingsdiensten

Rechtspositie van het personeel van de CLB, centra voor leerlingenbegeleiding

De rechtspositie van het personeel van de CLB, centra voor leerlingenbegeleiding wordt geregeld door de decreten van 27 maart 1991 voor het personeel van het onderwijs.

11. Kwaliteitszorg

Basiswetgeving inzake inspectie, dienst voor onderwijsontwikkeling en pedagogische begeleidingsdiensten

Decreet van 1 december 1993 betreffende de inspectie en de begeleiding van de levensbeschouwelijke vakken.
Besluit van de Vlaamse Regering van 15 december 1993 tot uitvoering van het decreet van 1 december 1993 betreffende de inspectie en de begeleiding van de levensbeschouwelijke vakken.
Decreet van 8 mei 2009 betreffende de kwaliteit van onderwijs.
Besluit van de Vlaamse Regering van 24 april 2009 tot oprichting van het intern verzelfstandigd agentschap 'Agentschap voor Kwaliteitszorg in Onderwijs en Vorming'.
Besluit van de Vlaamse Regering van 01/10/2010 tot uitvoering van het decreet van 8 mei 2009 betreffende de kwaliteit van onderwijs met betrekking tot de wijze waarop sommige bevoegdheden van de inspectie worden uitgevoerd (B.S. 26/11/2010)
Besluit van de Vlaamse Regering 01/10/2010 tot uitvoering van het decreet van 8 mei 2009 betreffende de kwaliteit van onderwijs met betrekking tot het referentiekader van de inspectie (BS13/01/2011) Het CIPO-referentiekader wordt beschreven in bijlage 1, gevoegd bij dit besluit. U kan het echter gebruiksvriendelijker raadplegen op de website onderwijsinspectie.
Besluit van de Vlaamse Regering 20 juli 2012 tot vaststelling van de deontologische code voor inspectieleden, vermeld in artikel 58 van het decreet van 8 mei 2009 betreffende de kwaliteit van onderwijs.

De inspectie en onderwijskundige ondersteuning van de levensbeschouwelijke vakken

De inspectie en onderwijskundige ondersteuning van de levensbeschouwelijke vakken wordt geregeld door een apart decreet van 1 december 1993 en het uitvoeringsbesluit BVR van 15 december 1993.

CLB

Het decreet van 1 december 1998 betreffende de CLB's.

Schooldoorlichting

Decreet van 8 mei 2009 betreffende de kwaliteit van onderwijs.

Besluit van de Vlaamse Regering van 1 oktober 2010.

OBPWO, Beleidsrelevant onderzoek

Besluit van de Vlaamse Regering van 15 september 2006 betreffende de steunpunten voor beleidsrelevant onderzoek.
Besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 1994 tot regeling van de procedure voor de projecten van het onderwijskundig beleids- en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek.
De Vlaamse Regering actualiseerde op 18 september 2020 het besluit van 7 september 1994 dat de procedure regelt voor het Onderwijskundig Beleids- en Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek (OBPWO). Dat besluit wordt vanaf 2021 opnieuw in gebruik genomen.

Educatieve ondersteuning en begeleiding

Algemeen

GON: zie WeTwijs - geïntegreerd onderwijs
ION: zie WeTwijs - inclusief onderwijs
Buitengewoon basisonderwijs: decreet Basisonderwijs van 25 februari 1997.
Buitengewoon secundair onderwijs: Codex SO.
Decreet 28/06/2002 betreffende gelijke onderwijskansen I, zie ook WeTwijs - gelijke onderwijskansen
OKAN: WeTwijs - onthaalonderwijs anderstalige nieuwkomers
Nederlandstalige scholen in Brussel en rand- en taalgrensgemeenten: WeTwijs - integratie anderstaligen in rand- en taalgrensgemeenten
Voor de regelgeving inzake eindtermen en ontwikkelingsdoelen: zie WeTwijs - eindtermen

CLB

De CLB's of Centra voor Leerlingenbegeleiding zijn ontstaan uit een fusie van de vroegere PMS-centra en centra voor medisch schooltoezicht (MST) op basis van het decreet van 1 december 1998. Het Besluit van de Vlaamse Regering van 3 juli 2009 herformuleerde en actualiseerde de operationele doelstellingen van de CLB's.

Huizen van het Nederlands

Decreet van 7 mei 2004 betreffende de Huizen van het Nederlands (B.S.19/11/2004).
Besluit van de Vlaamse Regering van 22 juli 2005 betreffende de Huizen van het Nederlands (B.S. 16/09/2005).

Proeftuinen

Proeftuinen zijn in tijd en schaal beperkte onderwijsexperimenten. Ze zijn door de Vlaamse overheid in het leven geroepen om onderwijsvernieuwingen op kleine schaal uit te proberen alvorens ze structureel in te voeren. Sinds 9/12/2005 vormt het decreet betreffende tijdelijke projecten in het onderwijs de rechtsgrond voor projectmatige initiatieven (de 'proeftuinen'). Het geldt voor het basis- en secundair onderwijs, de deeltijdse vorming in het kader van de deeltijdse leerplicht, het volwassenenonderwijs, het deeltijds kunstonderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding.

Hierdoor kan de Vlaamse Regering tijdelijke projecten opzetten of scholen en centra de mogelijkheid verlenen tijdelijke projecten te organiseren. De regering dient de inhoud en de doelstellingen vast te leggen, de tijdsduur te bepalen en de voorwaarden waaronder ze eenmaal kunnen worden verlengd.

Voor de realisatie van de projecten zijn afwijkingen van wettelijke en decretale bepalingen mogelijk. Deze dienen wel per project aangegeven en gemotiveerd te worden in een Besluit en daarna bekrachtigd te worden door een decreet. De afwijkingen kunnen echter geen betrekking hebben op de eindtermen en ontwikkelingsdoelen en de bepalingen inzake:

het inschrijvingsrecht in basis- en secundaire scholen;
het minimumlessenrooster of minimumlessentabel in secundair en volwassenenonderwijs en in deeltijdse vormingen in het kader van de deeltijdse leerplicht;
het minimumaantal wekelijkse lestijden in basis-, secundair en volwassenenonderwijs;
de participatieregeling;
de erkenning van scholen en centra, met uitzondering van onderwijsstructuur en leerplan;
het inschrijvingsgeld in het volwassenenonderwijs;
het zorgvuldig bestuur.

Het decreet geeft rechtszekerheid aan leerlingen en leerkrachten die bij de projecten betrokken zijn.

De tijdelijke projecten zullen tijdens hun looptijd geëvalueerd worden en de resultaten daarvan worden geformuleerd in een advies aan de Vlaamse Regering dat voorgelegd wordt aan het parlement. Ingeval ze daarna organiek geïmplementeerd worden zal zo nodig worden voorzien in structurele financiering of subsidiëring.

Van 2005 tot 2011 werden 80 proeftuinen georganiseerd o.m. inzake studiekeuze en werkplekleren. In het kader van de besparingen werd de extra omkadering van de proeftuinen daarna stopgezet.