In Vlaanderen vormt het lager onderwijs, samen met het kleuteronderwijs, het basisonderwijs (Decreet basisonderwijs van 25 februari 1997). Sinds 1 september 2003 dienen, in het gewoon basisonderwijs, nieuwe scholen de structuur kleuter- én lager onderwijs aan te nemen. Bestaande autonome kleuter- en lagere scholen konden hun structuur behouden (Decreet landschap basisonderwijs van 10 juli 2003). Het lager onderwijs bestaat normaal gezien uit zes leerjaren, maar korter en langer verblijf zijn mogelijk (binnen de decretaal vastgelegde leeftijdsgrenzen).
Een basisschool moet op grond van een pedagogisch project een opvoedings- en leeromgeving creëren waarin de leerlingen een ononderbroken leerproces kunnen doormaken. Die omgeving dient aangepast aan de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Het basisonderwijs is verantwoordelijk voor onderwijs aan alle leerlingen en moet door blijvende aandacht en verbreding van de zorg zoveel mogelijk leerlingen blijvend begeleiden (decreet Basisonderwijs van 25 februari 1997, art. 8.)