In het academiejaar 2019-2020 gingen de hervormde lerarenopleidingen van start. Het hervormen van de lerarenopleidingen maakte deel uit van het regeerakkoord van de Vlaamse Regering 2014-2019 en de beleidsnota onderwijs 2014-2019. Het doel van deze hervormingen bestond erin de kwaliteit van de lerarenopleidingen te verhogen, met onder andere een versterking van de kennis van de te onderwijzen vakinhoud, de noodzakelijke didactische vaardigheden en het klasmanagement. 

De hervormingen werden vastgelegd via het decreet van 4 mei 2018 betreffende de uitbouw van de graduaatsopleidingen binnen de hogescholen en de versterking van de lerarenopleidingen binnen de hogescholen en universiteiten. Dit decreet vormt de basis van de huidige inhoud, structuur en organisatie van de lerarenopleidingen. 

Om de omschakeling naar de hervormde opleidingen te vereenvoudigen werden enkele overgangsmaatregelen vastgelegd (zie artikel II.400 en II.401 van de Codex Hoger onderwijs). Zo werd er een overgangsmaatregel voorzien toen de specifieke lerarenopleidingen die georganiseerd werden aan de centra voor volwassenenonderwijs, in september 2019 overgedragen werden aan een hogeschool of universiteit. Studenten die bij de aanvang van het academiejaar 2019-2020 minstens vijftien studiepunten verworven hadden in een specifieke lerarenopleiding, hadden het recht hun opleiding af te werken tot en met het academiejaar 2020-2021.  

De educatieve masteropleidingen voor secundair onderwijs en voor kunstvakken worden door de universiteiten of de hogescholen in het kader van een School of Arts aangeboden binnen het academisch onderwijs. Deze opleidingen zijn ingeschaald op niveau 7 van de Vlaamse kwalificatiestructuur. Het Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen van 13 juli 2018, legde vast welke educatieve masteropleidingen door de universiteiten en hogescholen aangeboden kunnen worden. De educatieve masteropleidingen zijn gericht op kandidaat-leraren die één of meerdere vakken willen geven in de tweede en/of derde graad van het secundair onderwijs, het deeltijds kunstonderwijs of het volwassenenonderwijs. 

Het decreet van 4 mei 2018 legde vast dat het opleidingsprogramma van een lerarenopleiding een geïntegreerd geheel moet vormen van één of meer vakinhouden en het aspect leraarschap, met inbegrip van een luik vakdidactiek en klasmanagement. Een lerarenopleiding bestaat uit een combinatie van theoretisch en praktijkgericht onderwijs dat ook inspeelt op actuele maatschappelijke thema’s en ontwikkelingen. 

De praktijkcomponent van het opleidingsprogramma, waarbij de student in hoofdzaak taken uitvoert in een reële school- en klascontext, omvat praktijkgerichte onderwijsactiviteiten, preservicetraining en/of inservicetraining.  
Bij preservicetraining vervult de student de praktijkcomponent van de lerarenopleiding zonder een statutaire relatie met een centrum, instelling of school. 

Bij inservicetraining vervult de student de praktijkcomponent als een personeelslid van een centrum, instelling of school. De inservicetraining gebeurt in de vorm van een leraar-in-opleidingsbaan (LIO-baan). De LIO-baan moet op jaarbasis ten minste vijfhonderd uren-leraar, lesuren, leraarsuren of lestijden bedragen. De LIO-baan in een centrum voor basiseducatie bedraagt op jaarbasis ten minste 0,6 vte. Bedraagt een LIO-baan op jaarbasis minder dan vijfhonderd uren-leraar, lesuren, leraarsuren of lestijden, of minder dan 0,6 vte, dan vult de student aan met preservicetraining. 

Sinds het academiejaar 2017-2018 is deelname aan de verplichte, niet-bindende toelatingsproef voor de educatieve bacheloropleidingen (kleuteronderwijs, lager onderwijs of secundair onderwijs) ("de instaptoets lerarenopleiding") een voorwaarde voor inschrijving. Het is een generieke, instellingsneutrale toets die aankomende studenten online kunnen afleggen. Deze instaptoets heeft als doel aankomende studenten een spiegel voor te houden en een goed beeld te geven van de eigen competenties ten opzichte van de benodigde startcompetenties van de opleiding en ten opzichte van andere studiekiezers. De feedback op de toets sterkt enerzijds deelnemers met een goed resultaat in hun studiekeuze en verwijst anderzijds deelnemers met een lagere score naar remediëring of daagt de deelnemer uit zijn keuze in vraag te stellen. Gezien het niet-bindende karakter van de test, kan de student niet geweigerd worden op basis van de resultaten. 

Vanaf het academiejaar 2023-2024 wordt de instaptoets lerarenopleiding vervangen door de starttoets lerarenopleiding. De starttoets heeft eveneens als doel om aankomende studenten in de educatieve bacheloropleidingen een goed beeld te geven van hun eigen startniveau. De starttoets peilt in eerste instantie naar competenties Nederlands. Voor aankomende studenten lager onderwijs bevat de starttoets ook de onderdelen Frans en wiskunde. De toets Nederlands kan op verschillende vastgelegde data en locaties doorheen Vlaanderen worden afgelegd. De toetsen Frans en wiskunde kunnen online door de deelnemers thuis afgelegd worden, op hun eigen moment en tempo. Deelname aan de  starttoets is verplicht voor inschrijving in de opleiding. Indien een student de cesuur (het streefcijfer op de toets) niet haalt en wil inschrijven in een educatieve bachelor, zal de student verplicht een remediëringstraject moeten volgen. Deze remediëring bestaat minstens uit een online traject, dat zowel vóór de start van de opleiding als na de start tijdens het academiejaar gevolgd kan worden.  

De toelatingseisen voor de educatieve graduaatsopleidingen zijn dezelfde als die voor andere graduaatsopleidingen aan de hogescholen (Art. II.176-177, codex hoger onderwijs). 

Voor de educatieve bacheloropleidingen gelden dezelfde toelatingsvoorwaarden als voor andere bacheloropleidingen aan de hogescholen (Art. II.178-179, codex hoger onderwijs). Voor de verkorte trajecten binnen de educatieve bacheloropleidingen gelden er, bovenop de algemene toelatingsvoorwaarden, een aantal specifieke toelatingsvoorwaarden. 

Om toegang te hebben tot de verkorte educatieve bacheloropleiding voor secundair onderwijs met één onderwijsvak, moet een student beschikken over één van volgende diploma's of diplomacombinaties: 

Een verkorte educatieve bacheloropleiding voor secundair onderwijs zonder de vermelding van onderwijsvakken, is toegankelijk voor studenten die al beschikken over een bachelor- of masterdiploma of een studiebewijs dat krachtens een wettelijke norm, een Europese richtlijn of een internationale overeenkomst als gelijkwaardig wordt erkend met een masterdiploma. 

Voor de educatieve masteropleidingen gelden dezelfde toelatingsvoorwaarden als voor andere masteropleidingen (Art. II.180-183, codex hoger onderwijs). 

Een student die al beschikt over een masterdiploma kan op basis van dat diploma vrijgesteld worden van de vakinhoudelijke component van een educatieve masteropleiding voor secundair onderwijs of kunstvakken. De universiteiten die de educatieve masteropleiding aanbieden, bieden de component leraarschap, met inbegrip van een cluster vakdidactiek, dan aan als een verkort traject van die opleiding.  

In de educatieve graduaatsopleiding kiezen studenten, op basis van hun professionele ervaring, een onderwijsvak binnen de mogelijkheden die de hogeschool aanbiedt. De onderwijsvakken die binnen een educatieve graduaatsopleiding aangeboden kunnen worden zijn vastgelegd in het Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de toegang tot en organisatie van de educatieve graduaatsopleiding voor secundair onderwijs van 17 mei 2019. 

Volgens het decreet van 4 mei 2018 moeten studenten in de educatieve graduaatsopleiding ten minste één onderwijsvak kiezen. Binnen VLHORA werd echter afgesproken dat er maximum één onderwijsvak kan worden opgenomen. 

De hogescholen controleren bij inschrijving of de kandidaat voldoende vakinhoudelijke bekwaamheid bezit binnen het gekozen onderwijsvak. De criteria hiervoor werden eveneens vastgelegd in het besluit van 17 mei 2019. 

De educatieve bacheloropleidingen voor kleuteronderwijs en lager onderwijs leiden studenten op tot ‘klasleraren’. Zij geven álle vakken in respectievelijk het kleuteronderwijs of het lager onderwijs. 

In de educatieve bacheloropleidingen voor secundair onderwijs kiezen studenten twee onderwijsvakken uit het aanbod van de hogeschool. De Vlaamse Regering legde een lijst van onderwijsvakken vast die de hogescholen mogen aanbieden binnen de educatieve bacheloropleiding voor secundair onderwijs via het Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van onderwijsvakken voor de educatieve bacheloropleiding voor het secundair onderwijs van 22 juni 2018. De onderwijsvakken die studenten tijdens de opleiding volgen, bepalen later in het werkveld hun onderwijsbevoegdheid. 

In de educatieve masteropleiding kiezen studenten minstens één vakdidactiek uit het aanbod van de hogeschool of de universiteit, die erover waken dat de student de nodige vakinhoudelijke voorkennis heeft. De Vlaamse Regering legde een lijst van vakdidactieken vast die de hogescholen, in het kader van een School of Arts, en de universiteiten mogen aanbieden binnen de educatieve masteropleidingen voor secundair onderwijs en kunstvakken. Dit gebeurde via het Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen van 13 juli 2018. De vakdidactiek die studenten tijdens de opleiding volgen, bepaalt later in het werkveld hun onderwijsbevoegdheid. 

Lerarenopleidingen worden sinds het academiejaar 2019-2020 uitsluitend ingericht door instellingen van het hoger onderwijs. De educatieve graduaatsopleidingen voor secundair onderwijs worden aangeboden door de hogescholen binnen het hoger beroepsonderwijs in het studiegebied Onderwijs. Deze zijn ingeschaald op niveau 5 van de Vlaamse kwalificatiestructuur. De educatieve bacheloropleidingen worden aangeboden door de hogescholen binnen het hoger professioneel onderwijs in het studiegebied Onderwijs. Deze opleidingen zijn ingeschaald op niveau 6 van de Vlaamse kwalificatiestructuur. 

De educatieve masteropleidingen voor secundair onderwijs en voor kunstvakken worden door de universiteiten of de hogescholen in het kader van een School of Arts aangeboden binnen het academisch onderwijs. Deze opleidingen zijn ingeschaald op niveau 7 van de Vlaamse kwalificatiestructuur.