Curriculum, leergebieden en aantal uren

Eindtermen

In het lager onderwijs onderscheidt men twee soorten eindtermen.

• Leergebiedgebonden eindtermen betreffende kennis, inzicht en vaardigheden dienen door elke school bij de leerlingen bereikt te worden. Leergebiedgebonden eindtermen betreffende attitudes dienen door elke school bij de leerlingen te worden nagestreefd.
• Leergebiedoverschrijdende eindtermen zijn minimumdoelen die niet specifiek tot één leergebied behoren, maar door meer leergebieden of onderwijsprojecten kunnen worden nagestreefd. Ze dienen nagestreefd te worden.

Een afwijking van de eindtermen i.f.v. een specifiek pedagogisch project kan mits het doorlopen van een procedure. De afwijkende eindtermen worden ook decretaal bekrachtigd. Enkel de Steinerscholen hebben (beperkte) afwijkingen voorgesteld en verkregen.

Kerncurriculum

Het kerncurriculum bestaat uit leergebieden en leergebiedoverschrijdende thema's.

• leergebieden:
  • lichamelijke opvoeding: motorische competenties, gezonde en veilige levensstijl, zelfconcept en sociaal functioneren
  • muzische vorming: beeld, muziek, drama, beweging, media, attitudes
  • Nederlands: luisteren, spreken, lezen, schrijven, strategieën, taalbeschouwing, (inter)culturele gerichtheid
  • Frans: luisteren, lezen, spreken, mondelinge interactie, schrijven
  • wetenschappen en techniek
  • mens en maatschappij
  • wiskunde: getallen, meten, meetkunde, strategieën en probleemoplossende vaardigheden, attitudes.
• leergebiedoverschrijdende thema's:
  • leren leren
  • sociale vaardigheden
  • ICT

De indeling in leergebieden is dezelfde voor het kleuter- en het lager onderwijs, behalve dat in het kleuteronderwijs het leergebied Frans niet bestaat en het leergebied wiskunde er 'wiskundige initiatie' heet. Dit verhoogt de doorzichtigheid en onderstreept de ontwikkelingslijn doorheen de basisschool. De indeling in leergebieden is geenszins bedoeld om een bepaalde structuur te geven aan het onderwijsaanbod in de klas of school. Elke school is daarin vrij. De school maakt bv. zelf uit of zij leerinhouden in meer of mindere mate in samenhang aanbiedt. Let wel, het betreffende decreet (decreet basisonderwijs https://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=12254) geeft wel de voorkeur mee om ze in samenhang te bekijken.

De overheid bepaalt niet hoeveel uren besteed moeten worden aan elk leergebied, met uitzondering voor godsdienst/zedenleer in het officieel onderwijs (2 lestijden per week).

ICT

De leergebiedoverschrijdende eindtemen ICT voor het gewoon lager onderwijs en ontwikkelingsdoelen voor het buitengewoon lager onderwijs hebben onder meer betrekking op communicatie, informatieverwerving en -verwerking, veilig ICT-gebruik en creativiteit. Er zijn specifieke beleidsmaatregelen genomen om scholen bij de ICT-integratie te ondersteunen.

Taalonderwijs

Frans is verplicht voor het 5e en 6e jaar lager onderwijs. Frans, Engels en Duits mogen aangeboden worden vanaf het derde jaar lager onderwijs, op voorwaarde dat de leerlingen de onderwijstaal (Nederlands) voldoende beheersen. in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest mag Frans aangeboden worden vanaf het eerste jaar lager onderwijs.

Vreemdetaleninitiatie in het Frans, Engels en Duits kan aangeboden worden vanaf de eerste kleuterklas.

Leerplan

De schoolbesturen (in de praktijk vaak de onderwijskoepels) maken leerplannen waarin de eindtermen zijn vervat en die op advies van de onderwijsinspectie door de regering worden goedgekeurd.

Onderwijsmethoden en didactisch materiaal

Volgens het principe van de pedagogische vrijheid behoort een beslissing omtrent de onderwijsmethoden en de gebruikte didactische hulpmiddelen tot de vrijheid van het schoolbestuur. Bijgevolg is er geen sprake van officiële richtlijnen. Een erkenningsvoorwaarde is wel de aanwezigheid van voldoende didactisch materiaal.