Yükseköğretimde bir devlet üniversitesine kayıtlı öğrenci, eğitim programı ve türü ne olursa olsun, aşağıda tanımlanan destek mekanizmalarından faydalanabilir.

Bununla birlikte ülke dışında lisans, yüksek lisans ya da doktora düzeyinde bir üniversiteye kayıtlı olup bu tür destek mekanizmalarından yararlanan gruplar da bulunmaktadır. Özel kurumlar tarafından sunulan özel eğitim destek hizmetlerinden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayanlar yararlanamamaktadır. Yabancı uyruklu olup, Türkiye’de bir üniversitede lisans eğitimi almaya hak kazanan bireyler, özel girişimler dışında “Türkiye Bursları (Scholarships)” üzerinden başvurarak belirtilen şartları taşımaları halinde eğitim desteği alabilirler.

Özel Destek Şartları

Öğrencilere kamu ve özel kuruluşlar tarafından çeşitli biçimlerde finansal içerikli destekler sağlanmaktadır. Bu destekler burs, öğrenim kredisi, öğrenim harcı kredisi (katkı payı kredisi) barınma ve beslenmeye mali destek sağlanması ya da bazı hizmetlerin sübvanse edilerek ucuzlatılması biçiminde olmaktadır. Bu genel desteklerin dışında öğrenciler diğer okul ve yaşam giderlerini kendileri karşılamak durumundadır. Öğrencilere ya da ailelerine vergi muafiyeti biçiminde bir destek sağlanmamaktadır.

Öğrenme Gelişim Desteği

Bu hizmetlerin yasal çerçevesi 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu ve 5102 Sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Verilmesine İlişkin Kanun ile belirlenmiştir. Bu içerikteki hizmetlerin yürütülmesi ve eşgüdümünün sağlanması amacıyla kurulmuş Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) bulunmaktadır. Ayrıca, diğer kamu kurum ve kuruluşları da yükseköğrenim öğrencilerine bu kurum aracılığı ile burs sağlayabilmektedirler. Belediyeler tarafından yükseköğrenim öğrencilerine burs verilmesi halinde yapılan yardım miktarı, öğrencilere ait bilgiler ne kadar süre ile verileceğine ilişkin bilgiler ocak ve mayıs ayları arasında KYK’ ya bildirilir. Böylece; öğrencilere sağlanan finansal destekler izlenerek daha fazla sayıda öğrenciye yardımda bulunulması sağlanmış olmaktadır. 

Burslar

T.C. vatandaşı yüksek öğrenim gören başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilere 5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs/Kredi Verilmesine İlişkin Kanun hükümlerine göre karşılıksız verilen paradır. Burslardan, ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora  programlarına devam eden öğrenciler faydalanabilmektedir. Bursların nasıl verileceği Burs/Kredi Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. Bu yönetmelikte burslardan kimlerin nasıl yararlanacağı yer almaktadır.

Her öğretim yılı için burs kontenjanı, aylık burs miktarı ve ödeme zamanı Kurum bütçesi dikkate alınarak Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) Yönetim Kurulu’nca belirlenir.

Öğrenciye; öğrencilik halinin devam etmesi ve burs almasına engel bir durumunun olmaması koşuluyla, öğrenim gördüğü öğretim kurumunun normal öğrenim süresi kadar burs verilir. Bursların devam ettirilmesi öğrencinin öğrenimini başarılı biçimde sürdürmesine bağlıdır. Kurumdan burs alan öğrencilerin başarı durumları her yıl Eylül ayı sonuna kadar öğretim kurumlarından istenir. Yükseköğretim kurumları yetkili kurullarının belirleyecekleri esaslara göre başarısız olarak belirledikleri öğrencileri her yıl en geç Ekim ayı sonuna kadar Kuruma bildirirler. Öğretim kurumunca başarısız olduğu bildirilen öğrencilerin bursu kesilir ve tekrar burs verilmez. Bursu kesilen öğrencilere, burslarının kesildiği tarihten itibaren Öğrenim Kredisi Yönetmeliği’nde belirlenecek esaslara göre kredi verilebilir.

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından belirlenen tarihler arasında Yurtkur adresinden müracaatta bulunan öğrenciler kamu kurumlarından alınan bilgilerine göre değerlendirmeye tabi tutulur ve durumları mevzuata uygun öğrencilerden değerlendirme sırasına göre kontenjan kadar öğrenciye burs diğer öğrencilerin tamamına  öğrenim kredisi verilmektedir.  2020 yılında ise KYK bursu lisans ve önlisans bölümlerinde okuyan öğrenciler 550 TL, Yüksek lisans bölümlerinde okuyan öğrencilerin 1100 TL, Doktora bölümlerinde okuyan öğrencilerin ise 1600 TL olarak belirlendi.

Burs ve öğrenim kredisi ödemeleri üçer aylık dönemler halinde yapılmakta iken, 01 Ocak 2005 tarihinden itibaren aylık olarak ödenmeye başlanmıştır. Ayrıca, başarılı öğrencilerin öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarını tercih etmeleri teşvik edilerek, öğretmenlik mesleğinin cazip hale getirilmesi ve böylece eğitimin niteliğinin yükseltilmesi amacıyla Millî Eğitim Bakanlığı burslu öğrenci okutabilmektedir (Öğretmen ve Eğitim Uzmanı Yetiştiren Yükseköğretim Kurumlarında Parasız Yatılı veya Burslu Öğrenci Okutma ve Bunlara Yapılacak Sosyal Yardımlara İlişkin Kanun). Bu kanun uyarınca Bakanlıkça belirlen öğretmen yetiştiren yükseköğretim programlarını (1) ilk beş tercihinde kazanan öğrencilere belirlenen kontenjan sınırlılığında, (2) bu programları yine ilk beş tercihinde kazanan Anadolu öğretmen lisesi mezunu öğrencilere kontenjan sınırlılığına bağlı kalınmadan burs verilmektedir. Burs miktarları her yıl Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmektedir.  Millî Eğitim Bakanlığı, 2011-2012 öğretim yılında öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarını tercih listelerinin ilk 5 sırasında yazıp kazanan 1500 öğrenciye burs vermiştir. Burstan yararlanmak için ilk koşul, MEB'in bu yılki Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nda yaptığı duyuru uyarınca, 2011-2012 öğretim yılında Bakanlık tarafından belirlenmiş olan öğretmenlik yetiştiren yüksek öğretim programlarını ilk 5 tercihte kazanmak olarak belirlenmiştir. Üniversitelere göre kontenjan dağılımları, kılavuzlardaki öğretmen yetiştiren yükseköğretim programlarının karşısında yer alıyor. Ayrıca Anadolu Öğretmen Lisesi mezunları, belirtilen kontenjan içerisinde yer alamasa da kontenjandan bağımsız olarak bursluluk haklarından faydalanabilmektedir.

Öğrenim Kredisi

Yükseköğretim gören T.C. vatandaşı öğrencileri maddi yönden desteklemek, sosyal ve kültürel gelişmelerini kolaylaştırmak amacıyla devam ettikleri yükseköğretim kurumlarının normal öğrenimi süresince verilen, zorunlu hizmet yükümlülüğü bulunmayan borç paradır. Öğrenciye, öğrencilik hali devam etmek ve kredi almasına engel bir durumu olmamak koşuluyla, öğrenim gördüğü kurumun normal öğrenim süresi kadar kredi verilir. Öğrenciler aldıkları kredileri normal öğrenim süresinin bitiminden itibaren iki yıl sonraki aydan başlamak üzere, kredi aldığı sürenin yarısı kadar sürede ve aylık dönemler halinde ödemek zorundadırlar. Kurumdan öğrenim kredisi alan öğrencilerin borcu, öğrenim kredilerinin verildiği tarihten öğrenim süresinin bitimine kadar geçen sürede veya herhangi bir nedenle kredisinin kesildiği tarihe kadar öğrenim kredisi olarak verilen miktarlara, Türkiye İstatistik Kurumu’nun toptan eşya fiyat endeksindeki artışlar uygulanarak hesaplanacak miktarın ilave edilmesi suretiyle belirlenir. Bir yükseköğretim kurumundan ayrılıp başka bir yükseköğretim kurumuna kaydolan öğrencilerin, öğrenimlerine bir öğretim yılı ara vermemeleri ve eski öğretim kurumlarında bir yıldan fazla başarısız olmamaları durumunda öğrenim kredilerinin ödenmesine devam edilmektedir. Öğrenim kredisi almaktan vazgeçen öğrenciler de borçlarını yukarıda belirtilen esaslara göre öderler. Öğrenim sırasında veya öğrenimden sonra vefat ettikleri veya çalışamayacak derecede sürekli sakat kalmış oldukları tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından saptananların borçları silinir.

08.04.1929 Tarih ve 1416 Sayılı Ecnebî Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun hükmünce yurt dışındaki üniversitelere lisansüstü eğitim için devlet bursu ile gönderilen öğrencileri kapsar.  Türkiye'de ya da diploma denkliği sağlanması kaydıyla yurt dışında lisans eğitimlerini tamamlayan öğrenciler kanunda belirtilen şartları taşımak kaydıyla her yıl YÖK bünyesindeki üniversiteler ve diğer kamu kurumlarının görüşü alınarak belirlenen kontenjanlar doğrultusunda yurt dışına lisansüstü eğitim bursiyeri olarak gönderilmektedir. Sekreterya işlemleri Millî Eğitim Bakanlığı Yükseköğretim ve Yurt Dışı Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yapılır.

Söz konusu burs, karşılıklı bir burstur. Kanuna göre, eğitim tamamlandığında lisansüstü eğitim amacıyla yurt dışında geçirilen süre karşılığında belirli bir süre mecburi hizmet yapılması zorunludur. Bu hizmet, adına gidilen üniversitede akademik personel olarak  ya da adına gidilen kurumda alınacak görevle geçirilecek bir hizmet süresidir.

İlgili yönetmeliğe göre, yurt dışına gönderilecek bursiyerler, öncelikle yazılı sınavdan (ALES) alınacak bir taban puan ve belirli bir lisans mezuniyet ortalaması şartını taşımalıdırlar. İlan edilen kontenjan sayısının en fazla üç katı aday, ALES sınav puanının %40'ı ile lisans mezuniyet not ortalamasının %20'si dikkate alınarak tercihleri ve puan üstünlüğüne göre sözlü sınava çağrılır. Sözlü sınav puanı ile diğer puan şartlarının ağırlıklı ortalaması sonucunda bir sıralama ortaya çıkar ve bu sıralamaya göre adaylar yurt dışına gönderilmeye hak kazanır. (01/03/2020–31055 Türk Öğrencilerin Yabancı Ülkelerde Öğrenimleri Hakkında Yönetmelik İkinci Bl., Madde 2)

Bursiyerlere ödenen miktarlar, eğitim alınan ülkenin yerel şartlarına göre değişiklik arz etmektedir. Güncel burs miktarları için  https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/06/20170605-7.htm  web sayfası ziyaret edilebilir. 

Mali Destek (Barınma ve Beslenme Desteği)

Öğrenim gördüğü okulun bulunduğu yer ailesinin oturduğu yerden başka olan yükseköğretim öğrencilerinden gereksinim duyanlara Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğüne (KYK) bağlı yurtlarda ve bazı üniversitelerin kendi yurtlarında kontenjanlar dahilinde barınma ve beslenme desteği sağlanmaktadır. Bu destekler öğrencilere maliyetinin altında, sübvanse edilerek ucuzlatılmış barınma ve beslenme desteği şeklinde olmaktadır. Barınma-Beslenme miktarları her yıl yeniden belirlenmektedir. Bu hizmetler ülke genelinde yaygınlaştırılmış durumdadır. Ekim 2022 itibariyle KYK 81 il ve 239 ilçedeki 780 yurtta toplam 671.672 yatak kapasitesi ile barınma hizmeti vermektedir.

Ayrıca bazı özel üniversiteler kendilerini tercih eden başarılı öğrencilerden kendilerinin belirledikleri sayıda öğrencinin, beslenme, barınma ve öğrenim ücretlerini ve yaşam giderlerini karşılamaktadırlar.

KYK yurtlarında barınan öğrencilere her yıl yeniden belirlenen miktarlarda kahvaltı ve akşam yemeği desteği sağlanmaktadır. Ayrıca, yemeklerin fiyatı, piyasa fiyatları ortalamasının en az %35’ i oranında indirimli olup mutfak, depo, kullanılan araç gereçler ile malzemelerin kalitesi ve hijyen şartlarına uygunluğu diyetisyenler ya da yurt yöneticileri tarafından denetlenmektedir. Yemekler alakart ya da tabldot olarak verilmektedir.

Diğer Destekler

Herhangi bir sosyal güvenlik veya sigorta kapsamında olamayan öğrencilere Öğrenci Sağlık Merkezlerinde ücretsiz sağlık ve psikolojik danışma hizmetleri sunulmaktadır.

Tüm öğrencilere verilen özel kimlik kartlarıyla, kent içi kamusal ulaşım araçlarında, tiyatrolarda, sinemalarda, müzelerde ve bazı diğer sanatsal etkinliklerden yararlanmada öğrencilere indirim sağlanmaktadır.