Skip to main content
European Commission logo

Eurydice

EACEA National Policies Platform:Eurydice
Okul Öncesi ve Okul Eğitiminde Öğrencilere Desteğin Ölçütleri

Türkiye

12.Eğitsel Destek ve Rehberlik

12.3Okul Öncesi ve Okul Eğitiminde Öğrencilere Desteğin Ölçütleri

Last update: 14 December 2023

Hedef Grup(ların) Tanımı

Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumlarında yeni kayıtlar, temmuz ayının ilk iş gününde  haziran ayının üçüncü haftasının ilk iş gününde başlar. Kayıt işlemi, 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu hükümlerince oluşturulan ulusal adres veri tabanındaki adres bilgileri esas alınarak, e-Okul sistemi üzerinden yapılır. Kayıt işlemleri sırasında veliden  herhangi bir belge talep edilmez (Okul Öncesi ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği).

30 Eylül 2012 tarihi itibariyle 36 - 69 ay arasındaki çocukların anaokulunda veya uygulama sınıflarında, 48 - 66 ay arasındaki çocukların ise anasınıflarında okul öncesi eğitim almaları sağlanmıştır.  Bu köklü değişikliği takiben, 2013 yılının Ağustos ayında bakanlık ilköğretime başlama yaşını 66 aydan 69 aya kadar uzatmış ve isteyen ailelere çocuklarının gelişimsel durumlarını gösterir bir doktor raporu ile ilköğretime başlamalarını bir sene öteleme olanağı sunmuştur.

MEB Stratejik Plan (2015-2019)’a göre 4-5 yaş çocuklarda net %70 okullaşma oranı, İlkokul birinci sınıf öğrencilerinden en az bir yıl okul öncesi eğitim almış olanların oranı %92 olması hedeflenmektedir.

Rehberlik ve araştırma merkezlerinde oluşturulan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca hazırlanan rapor doğrultusunda tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla okul öncesi eğitim kurumlarına yönlendirilen (Değişik ibare:RG-25/6/2015-29397) 36-71 aylık çocuklar bu kurumlara kaydedilir. Bu sınıfların mevcutları 10 çocuk bulunan sınıflarda iki, 20 çocuk bulunan sınıflarda ise bir çocuk olacak şekilde oluşturulur.

Rehberlik ve araştırma merkezlerinde oluşturulan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca hazırlanan rapor doğrultusunda tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla okul öncesi eğitim kurumlarına yönlendirilen 36-66 aylık çocuklar bu kurumlara kaydedilir. Bu sınıfların mevcutları 10 çocuk bulunan sınıflarda iki, 20 çocuk bulunan sınıflarda ise bir çocuk olacak şekilde oluşturulur.

Belirli Destek Mekanizmaları

Okul öncesi eğitimde çocukta istenen davranışların geliştirilmesi için okul aile işbirliğinin sağlanması önemlidir. Bu nedenle eğitim yılı başında kurum yöneticileri ve öğretmenler bir araya gelerek, aileleri programa ne şekilde katabileceklerini kararlaştırırlar. Öğretmen, her çocuğun evine bir yarıyılda en az bir kez ev ziyareti yapmaya özen gösterir. Ev ziyaretlerinde; evdeki rutin işlerin öğrenme yaşantısı olarak nasıl kullanılabileceği ailelere gösterilebilir. Çocuk ve ailenin birlikte oynayabileceği oyun ya da etkinlikler plânlanabilir. Çocuk ve ailesi ev ortamında gözlemlenebilir. Ailelerle, okulda ve evde neler yapılabileceği konuşulur, ailelerin plânlama ve uygulamalara etkin katılımı sağlanır (Okul Öncesi Eğitim Programı).

Çocukların psikolojik açıdan sağlıklı gelişimleri ve ortaya çıkabilecek sorunlarının çözümlenmesi amacıyla okul öncesi eğitim kurumlarında bir psikologun ve rehber öğretmenin bulunması esastır. Okul psikologunun bulunmaması durumunda, çocukların psikolojik sağlık hizmetleri konusunda il/ilçe olanaklarından yararlanılır.

Okul öncesi eğitimden yararlanacak olan özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerini sürdürebildikleri gibi, engel gruplarına göre özel eğitim okulu bünyesindeki özel eğitim anasınıfı ve anaokullarında da eğitimlerini sürdürebilmektedirler. Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin eğitim gördükleri okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanmak üzere 0-36 Ay Erken Çocukluk Özel Eğitim Öğretim Programı ve 37-78 Ay Okul Öncesi Özel Eğitim Öğretim Programı bulunmaktadır. Buna ek olarak öğrencilerin gelişim alanlarındaki yetersizliğine bağlı olarak bağımsız hareket edebilme (baston eğitimi, işaret dili), bağımsız yaşam becerileri, öz bakım becerileri, alanlarında da özel eğitim öğretmenleri tarafından eğitim verilmektedir.

Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde engel grupları, dereceleri ve engel niteliği ile bireysel gelişim yeterlilikleri dikkate alınarak Bakanlıkça hazırlanmış eğitim programları doğrultusunda destek eğitim hizmetleri verilmektedir. 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanuna göre özel eğitim değerlendirme kurullarınca destek eğitim almasına karar verilen bireyler için destek özel eğitim hizmetlerinin belirli bir oranı Bakanlığımız bütçesinden ayrılan ödenek ile karşılanmaktadır.

Özel eğitim okul ve kurumlarında öğrenim gören öğrencilere ücretsiz kitap temini, özel eğitim okul ve kurumları ile özel eğitim sınıflarında gündüzlü öğrenim gören öğrencilerin okula ulaşımlarının ücretsiz sağlanması ve bu öğrencilere ücretsiz öğle yemeği temini adına Bakanlığımızca gerekli tedbirler alınmaktadır.