Skip to main content
European Commission logo
EACEA National Policies Platform:Eurydice
Yükseköğretimde Ulusal Reformlar

Türkiye

14.Devam Eden Çalışmalar ve Politika Geliştirme

14.4Yükseköğretimde Ulusal Reformlar

Last update: 14 December 2023

2023

Temel Bilimlerde Genç Beyinler Proje​si 2023

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) doktora öğrencileri ve araştırmacıların uluslararası standartlarda araştırma yapmalarına imkân sağlamak amacıyla yeni projeler başlatıyor. “Uluslararası Araştırmacı Projeleri” ile dünya üniversite sıralamasında son 3 yıl içinde ilk 700’e giren üniversitelerde araştırmalar yapılması teşvik edilecek.

Temel Bilimlerde Genç Beyinler Projesi ile üniversitelerin araştırma görevlisi kadrosundaki 100 doktora öğrencisine tez konuları hakkında yurt dışında araştırma yapmaları için aylık 20 bin TL’ye kadar destek verilecek. Yükseköğretim kurumlarındaki araştırma görevlisi kadrosunda görev yapan doktora öğrencileri tez konularına ilişkin Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik alanlarında yurt dışında araştırma yapabilecek.

YÖK, bu doktora öğrencilerini yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarında araştırma yapabilmeleri için 1 aydan 3 aya kadar görevlendirecek ve aylık 20 bin TL’ye kadar destek verecek. Söz konusu öğrencilere ayrıca 10 bin TL ulaşım desteği sağlanacak.

Bu haktan yararlanmak isteyen adaylarda şu şartlar aranıyor:

  • T.C. vatandaşı ve halen bir devlet yükseköğretim kurumunda araştırma görevlisi olmak,
  • Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik alanlarında doktora eğitiminin tez aşamasına geçmiş olmak,
  • Son 3 yıl içerisinde yapılan YÖKDİL, YDS, E-YDS’den veya ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen uluslararası bir yabancı dil sınavından, çalışmanın yapılacağı dilden, en az 75 puan aldığını gösterir dil sınav sonucunu belgelendirmek,
  • Erkek adaylar için askerlikle ilişiği bulunmamak (Askerliğini yapmış, tecil edilmiş veya tecil edilebilecek durumda bulunmak),
  • Başvuru tarihi itibarıyla doktora eğitimine son üç yılda başlamış olmak,
  • University Ranking by Academic Performance (URAP), Times Higher Education (THE), Academic Ranking of World Universities (Shanghai) ve World University Rankings (QS) tarafından yapılan dünya üniversite sıralamalarında son 3 yıl içerisinde ilk 700 içerisine giren üniversitelerden birinden en az bir ay için davet mektubu almak.

2022

Bu yıl içinde ulusal çapta bir reform bulunmamaktadır.

2021

Program Geliştirmede Yükseköğretim Kurumlarına Özerklik

Yükseköğretim Kurulu, "Yükseköğretim Programları Danışma Kurulu ve Yükseköğretim Kalite Kurulu"nun kurulmasını da içeren, üniversitelerin programlarına ilişkin karar alma özerkliği sağlamıştır. YÖK'ün bu yaklaşımının ardındaki güdü, üniversiteleri "kurumsal kapasiteyi geliştirmeye ve güçlendirmeye" yönlendirmektir. Bu amaçla üniversitelerden insan kaynaklarına, araştırmalara, eğitim çalışmalarına ve idari mevzuat ve hükümlere yatırım yapmaları beklenmektedir. Dolayısıyla YÖK'ün bu yeni yaklaşımı, yetki devri ve yetki paylaşımı olarak öngörülmekte ve bunun sonuçlarının yükseköğretim kurumlarının eğitim, araştırma ve inovasyona ilişkin karar alma süreçlerindeki özerkliğini artırması beklenmektedir.

Eğitim fakültelerine bağlı öğretmen yetiştirme lisans programlarına ilişkin ilk çalışmalar 1997-1998 yıllarında MEB'in İyileştirilmesi Projesi çerçevesinde gerçekleştirilen ilk kapsamlı reform girişimlerine kadar uzanmakta olup, bu çalışmalar 2006 ve 2009 yıllarında yapılan değişikliklerle genişletilmiştir. 2018 güncellemesinde öğretmen eğitimi programlarındaki dersler, önceki sınıflandırmaya benzer şekilde Alan Dersleri %45-50, Öğretmenlik Mesleği Dersleri %30-35 ve Genel Kültür Dersleri %15-20 olmak üzere üç kategori altında tanımlanmıştır. Öğretmen eğitimine yönelik son yaklaşım ve dolayısıyla felsefe, YÖK'ün başta eğitim fakülteleri olmak üzere yükseköğretim programlarının MEB'in Öğretmenlik Mesleği Yeterlikleri çerçevesine, ilgili mevzuat ve yönetmeliklere atıfta bulunarak kendi programlarını geliştirmelerini ve uygulamalarını istemesidir. 

Bu çerçevede, YÖK Genel Kurulu 10/08/2020 tarihli toplantısında eğitim fakültelerindeki öğretmen eğitimi programlarının geliştirilmesi, iyileştirilmesi ve yürütülmesine ilişkin aşağıdaki hususları karara bağlamıştır:

a) Derslerin kategorileri Alan Dersleri, Öğretmenlik Mesleği Dersleri ve Genel Kültür Dersleri olarak belirlenmiştir.  

b) Bu sınıflandırma ders sayıları, ders saatleri ve kredilerinin belirlenmesinde de dikkate alınacaktır.

Bu çalışmalar 2021 yılı boyunca yoğun bir şekilde yürütülmüştür.