Finansman
Yüksek öğretim hizmetleri, kamusal finansman (vergileme) yoluyla, öğrenci katkı payları ve öğrenim ücretleri veya özel kişi ve kuruluşların katkılarıyla finanse edilmektedir. Devlet üniversitelerinde kamusal finansman ağırlıklı karma finansman (kamusal finansman ve öğrenci katkı payı) uygulanmaktadır. Vakıf Yükseköğretim Kurumları ise eğitim öğretim ücretleri ve kurucu vakfın veya üniversitenin katkısı ile finanse edilmektedir.
Bir diğer finansal kaynak ise üniversitelerin kendi döner sermayelerinden elde ettikleri gelirlerdir. Üniversitelerin bina, demirbaş ve yatırım harcamaları yanında doğrudan eğitim-öğretime dönük öğrenci maliyetleri de devlet tarafından üniversite bütçelerine tahsis edilen ödeneklerle karşılanmaktadır.
Mali Özerklik ve Kontrol
Devlet üniversiteleri finansal kaynakları nedeniyle kısmi mali özerkliğe sahiptirler. Üniversite bütçeleri gerek hazırlık gerekse uygulama süreçlerinde merkezi otoritenin denetimindedir. Vakıf yükseköğretim kurumları açısından bakıldığında ise; belirli kriterlere dayalı olarak sınırlı ölçüde kamu desteği almalarına karşın, tam bir mali özerkliğe sahiptirler ve gelirlerinin önemli bir bölümünü öğrencilerden aldıkları eğitim öğretim ücretlerinden elde etmektedirler.
Devlet Üniversitelerindeki Ücretler
Üniversitelerin örgün öğretim programlarına devam eden öğrencilerden öğrenim ücreti alınmamaktadır. Devlet üniversiteleri, temel olarak devlet tarafından finanse edilmektedir. Ancak ikinci öğretim gören öğrenciler harç ödemek zorundadır. İkinci öğretim programlarına devam eden öğrencilerden alınan katkı payları da ek bir kaynak yaratmaktadır.
Öğrenci Aileleri için Mali Destek
Öğrenci ailelerine yönelik devlet eliyle yapılan doğrudan maddi destek bulunmamaktadır. Gelir Vergisi Kanunu kapsamında Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi verenlere indirim sağlanmaktadır.
Öğrenciler için Mali Destek
Yükseköğretim öğrencileri devlet tarafından maddi olarak desteklenmektedir. Yurtiçi ve yurtdışında yükseköğrenim gören yükseköğretim öğrencilerinin öğrenimleri burs ve öğrenim kredisi ile desteklenmekte ayrıca barınma, beslenme hizmeti sunulmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yükseköğrenim gören başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilere 5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs/Kredi Verilmesine İlişkin Kanun hükümlerine göre normal öğrenim süresince karşılıksız burs verilmektedir. Ayrıca, özel bütçeye sahip diğer kamu kurum ve kuruluşları da yükseköğrenim öğrencilerine Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü aracılığı ile burs sağlayabilmektedir. Öğrenim kredisi, yükseköğrenim gören Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı öğrencileri maddi yönden desteklemek amacıyla devam ettikleri yükseköğretim kurumlarının normal öğrenimi süresince verilen, zorunlu hizmet yükümlülüğü bulunmayan borç paradır. 351 sayılı Kanununda belirtildiği üzere, öğrenciler aldıkları kredileri normal öğrenim süresinin bitiminden itibaren iki yıl sonraki aydan başlamak üzere kredi aldığı sürede ve aylık dönemler halinde kuruma ödemek zorundadırlar. Yükseköğretim öğrencileri burs ve öğrenim kredilerinden yararlanmaktadırlar. Burslar ve öğrenim kredileri, belli kriterleri sağlamak koşuluyla öğrencilere eğitim süreci boyunca verilir. Ayrıca üniversite, vakıf, dernek, sivil toplum örgütleri vb. kurum ve kuruluşlar belli oranda öğrencilere destekleyici burs vermektedirler.
Ayrıca, 1416 sayılı Kanun kapsamında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yetiştirilmek amacıyla yurtdışına öğrenci gönderilmekte ve eğitimlerini tamamlayan öğrenciler yurda döndüklerinde kamu kurumlarında zorunlu hizmete tabi tutulmak koşuluyla finansal açıdan desteklenmektedir.
Bu çerçevede, öğrencilerin hibe ve eğitim kredilerinden yararlanmaları mümkün. Öğrencilere belirli akademik kriterlere göre hibe ve krediler verilmektedir. Ayrıca belirli kurumlar, özel ve sivil kuruluşlar, yüksek öğrenim seviyesindeki öğrenciler için burslar ve hibeler sunar.
Özel Öğretim
Türkiye’de özel üniversite bulunmamakla birlikte yapılanma vakıf yükseköğretim kurumları şeklinde yer almaktadır. Bu üniversiteler, kendi politikalarına göre kendi bütçelerini yönetme özerkliğine sahiptirler. Türkiye’ de bu üniversiteler devlet tarafından finanse edilmemektedirler.