U cilju  dostizanja fundamentalnih principa u cjelokupnom obrazovnom sistemu konstantno se, između ostalog, radi na poboljšanju sistema upravljanja što podrazumijeva i obezbjeđenje veće uključenosti zainteresovanih strana u donošenju odluka kao i izgradnju partnerstava.

Za planiranje, sprovođenje i revidiranje obrazovne politike na svim nivoima obrazovanja - od osnovnog, preko srednjeg do visokog obrazovanja odgovorno je Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta. Za svrhu sprovođenja i obezbjeđivanja kvaliteta obrazovne politike, Vlada je osnovala Nacionalni savjet za obrazovanje i Savjet za kvalifikacije.

Savjet za visoko obrazovanje je tijelo odgovorno za unapređenje i razvoj visokog obrazovanja. Ono analizira stanje i dostignuća u visokom obrazovanju i daje stručne prijedloge Ministarstvu i Vladi.

Poslove na obezbjeđenju kvaliteta u visokom obrazovanju obavlja Agencija za kontrolu i obezbjeđenje kvaliteta visokog obrazovanja, u skladu sa evropskim standardima i smjernicama.

Zavod za školstvo definiše i obezbjeđuje kvalitet obrazovanja u školama i vrtićima i vrši razvojne, savjetodavne i istraživačke aktivnosti u oblasti obrazovanja douniverzitetskog nivoa, dok je Centar za stručno obrazovanje zadužen za razvoj, savjetodavnu podršku i istraživanje u oblasti stručnog obrazovanja (obrazovanje mladih i odraslih).

Ispitni centar vrši eksternu provjeru znanja, vještina i sposobnosti.

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva je zadužen za pripremu i objavljivanje udžbenika i ostalih nastavnih sredstava za obrazovanje douniverzitetskog nivoa.

Obrazovni sistem Crne Gore organizovan je na sljedeći način:

• predškolsko vaspitanje i obrazovanje
• osnovno obrazovanje i vaspitanje
• srednje opšte obrazovanje (gimnazija)
• stručno obrazovanje
• vaspitanje i obrazovanje lica s posebnim potrebama
• obrazovanje odraslih i
• visoko obrazovanje.

Svaki nivo obrazovanja regulisan je posebnim zakonima dok se na cjelokupni sistem obrazovanja odnosi Opšti zakon o obrazovanju i vaspitanju.

Predškolsko vaspitanje i obrazovanje obuhvata djecu do polaska u osnovnu školu.U jaslicama borave djeca uzrasta do tri godine života, a u vrtićima djeca od tri godine života do polaska u osnovnu školu. Iako predškolsko obrazovanje nije obavezno, Strategija ranog i predškolskog vaspitanja i obrazovanja za period 2016-2020. kao jedan od svojih ciljeva postavlja povećanje obuhvata predškolskim vaspitanjem i obrazovanjem sve djece posebno uzrasta 3 godine do polaska u osnovnu školu.

Osnovno obrazovanje i vaspitanje je obavezno za svu djecu uzrasta od šest do petnaest godina starosti i traje 9 godina. Podijeljeno je na tri ciklusa.

Opšte srednje škole (gimnazija) traju četiri godine. Po završetku četvrtog razreda, učenici polažu eksterni maturski ispit. Završeno gimnazijsko obrazovanje omogućava opšti pristup univerzitetima.

Stručno obrazovanje se realizuje kao niže stručno obrazovanje (dvije godine), srednje stručno obrazovanje (traje 3 i 4 godine) i više ne-tercijarno obrazovanje. Učenici koji završe programe stručnog obrazovanja koji traju četiri godine i polože eksterni stručni ispit imaju mogućnost uključivanja na tržište rada ili nastavka obrazovanja.  Učenici koji završe trogodišnje programe se direktno uključuju na tržište rada i nemaju pravo upisa na studijske programe.

Obrazovanje odraslih se promoviše kod različitih ciljnih grupa (lica koja su napustila obrazovanje, kvalifikovana ili nekvalifikovana nezaposlena lica za kojima ne postoji tražnja na tržištu rada, zaposlena lica). Oblici obrazovanja i učenja odraslih su:

• formalno obrazovanje
• neformalno obrazovanje, odnosno učenje
• informalno učenje
• samousmjereno učenje.

Obrazovanje odraslih može se odnositi na elementarno funkcionalno opismenjavanje/osnovna škola, obrazovanje za sticanje i unapređenje ključnih vještina i ključnih kompetencija kao i obrazovanje koje se ostvaruje se po javno važećem obrazovnom programu ili dijelu tog programa na osnovu kojeg se stiče nivo obrazovanja, odnosno jedna ili više stručnih kvalifikacija.

Obrazovne institucije u Crnoj Gori za sve nivoe obrazovanja mogu biti osnovane kao javne i privatne. Obrazovanje i vaspitanje ostvaruje se u predškolskoj ustanovi, školi, obrazovnom centru, resursnom centru, kod organizatora za obrazovanje odraslih i u domu učenika. Ustanove visokog obrazovanja se takođe mogu osnivati kao javne ili privatne ustanove, i mogu biti: univerzitet, fakultet, umjetnička akademija i visoka škola.  Djelatnost obavljaju nakon sprovedenog postupka licenciranja i dobijanja licence za rad.

U skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju visoko obrazovanje se realizuje po modelu 3+2+3. Studijski programi koji se mogu realizovati na ustanovama visokog obrazovanja su:

• osnovni, obima 180 ECTS
• master (postdiplomski), obima 120 ECTS
• doktorski, obima 180 ECTS.

Studijski programi mogu biti interdisciplinarni i organizuju se iz najmanje dvije oblasti. Osnovni i postdiplomski studijski programi mogu se akreditovati kao akademski i primijenjeni. Doktorski studijski programi se mogu akreditovati kao akademski.

Programi prvog ciklusa mogu biti organizovani kao integrisani osnovni i master programi obima 300, odnosno 360 ECTS. Lica koja steknu diplomu završetkom integrisanih osnovnih i master studija imaju pravo direktnog upisa na doktorske studije.