Akademska godina 

Akademsko osoblje - Akademsko osoblje, shodno Zakonu o visokom obrazovanju, su lica koja realizuju studijski program na ustanovi visokog obrazovanja ili su na drugi način angažovana na realizaciji studijskog programa. 

Akreditacija - Postupak priznavanja validnosti studijskih programa, odnosno ustanove, njihove primjerenosti važećim standardima kvaliteta i tržištu rada i sertifikata kojim se obezbjeđuje pravo ustanove da dodjeljuje stepen obrazovanja, zanimanja ili struke. 

Andragog - Ekspert za obrazovanje i obuku odraslih. 

Agencija za kontrolu i obezbjeđenje kvaliteta visokog obrazovanja- Agencija obavlja aktivnosti u vezi sa obezbjeđenjem kvaliteta u visokom obrazovanju u skladu sa evropskim standardima i smjernicama. Odgovorna je, između ostalog, za postupke akreditacije i reakreditacije.

Centar za međunarodnu saradnju i razvoj karijere na Univerzitetu Crne Gore – Servisi karijernog vođenja su dostupni na Univerzitetu Crne Gore u okviru ovog centra, gdje se studenti mogu informisati o različitim mogućnostima u toku studija kao i nakon diplomiranja. U oblasti međunarodne saradnje, Centar se bavi pripremom strategije među-univerzitetske i međunarodne saradnje, učestvovanjem i pripremom aplikacija za međunarodne projekte, koordinacijom mobilnosti studenata i osoblja Univerziteta. 

Centri za informisanje i profesionalno savjetovanje - Centri koji postoje u okviru Zavoda za zapošljavanje. 

Cjeloživotno obrazovanje

Diploma “Luča” - Priznanje koje se dodjeljuje učenicima za izuzetne rezultate u učenju. Njeni dobitnici su učenici osnovnih i srednjih škola koji su postigli odličan uspjeh iz svih predmeta koji se vrednuju brojčanom ocjenom.

Djeca sa posebnim obrazovnim potrebama - Djeca sa smetnjama u razvoju i sa teškoćama u razvoju. 

Docent 

Dodatna nastava - Individualizovani oblik rada sa darovitim učenicima.

Doktorske studije - Stepen obrazovanja  koji odgovara VIII nivou Nacionalnog okvira kvalifikacija; dodjeljuje se po završetku studijskog programa u trajanju od 3 godine i odbrane doktorske disertacije (sistem 3+1+1+3, 3+2+3, 5+3 ili 6+3). Doktorske studije su obima najmanje 180 ECTS kredita. Doktorske studije u Crnoj Gori se mogu organizovati samo na ustanovama visokog obrazovanja koje imaju status univerziteta. 

Dopuna diplomi - Dodatni dokument kojim se opisuje studijski program i stečena znanja, vještine i kompetencije. Kao dio diplome, dopuna diplomi usklađena sa evropskim modelom, izdaje se svršenim studentima. Od 2006/2007. godine  dopuna diplomi se izdaje za sve studijske programe. Sadržaj dopune diplomi je dvojezičan, na crnogorskom i engleskom jeziku. Ako student studira na jeziku manjina, onda se diploma i dopuna diplomi izdaju i na jeziku manjina. 

Dopunska nastava - Nastava koja se odnosi na rad sa učenicima koji ne postižu zadovoljavajuće rezultate u redovnoj nastavi.

Ekskurzija - Organizuje se za učenike 9-og razreda osnovne škole i posljednjeg razreda srednje škole, obično na početku školske godine.

Eksterna evaluacija - Eksterna evaluacija je procjena učinka i rezultata obrazovnih ustanova i čini sastavni dio mehanizma obezbjeđenja kvaliteta. 

Eksterna gimnazijska matura - Učenici koji su završili četvorogodišnji nastavni plan i program za gimnaziju i položili eksternu gimnazijsku maturu mogu da se  uključe na tržište rada ili  da nastave obrazovanje. 

Eksterna stručna matura - Učenici koji nastavljaju školovanje polažu eksternu stručnu maturu. Učenici koji ne nastavljaju školovanje polažu maturu u organizaciji škole.

Evropski sistem transfera kredita (ECTS) - Sistem akumulacije i prenosa za osnovne, postdiplomske (specijalističke studije), magistarske  i doktorske studije. 

Etički komitet - Etički komitet obavlja poslove na očuvanju, unapređenju i zaštiti akademskog integriteta. Kokretno, Komitet donosi i prati primjenu Etičke povelje; promoviše načela akademskog integriteta; odlučuje po predlogu za utvrđivanje kršenja akademskog integriteta i to za one građane Crne Gore čiji je rad objavljen, odnosno kvalifikacija stečena van Crne Gore; daje mišljenje o propisima i inicijativama koje se tiču akademske etike.

Grant - Bespovratna sredstva koja se kao stipendija daju darovitim učenicima i studentima, od strane Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta na osnovu javnog konkursa i pravno utvrđenih kriterijuma. Namjera je da se učenici/studenti sa natprosječnim sposobnostima nagrade, da im se pruži podrška i ohrabrenje za njihova dostignuća.

Izlet - Organizuje se u osnovnim školama za učenike, kao oblik učenja van školskog prostora.

Individualni tranzicioni plan - Predstavlja koherentno i koordinisano planiranje i podršku SEN djeci, i njihovim roditeljima, za život nakon završetka škole.

Inicijalno obrazovanje nastavnika

Individualni razvojno-obrazovni programi - Program za djecu sa smetnjama u razvoju u obrazovnim ustanovama za svako dijete sa posebnim obrazovnim potrebama. 

Informacioni sistem obrazovanja Crne Gore – Glavni projekat informacionog sistema obrazovanja (MEIS) Crne Gore, 2004. godine, sproveden od strane Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta.

Inkluzivno obrazovanje 

Ispitni centar - Nadležan je za obavljanje eksterne provjere postignutih standarda, znanja i vještina učenika, odnosno polaznika. 

Izborni predmet 

Jaslice - Dio ranog obrazovanja i njege, jaslice, obično, obuhvataju djecu uzrasta od 1 do 3 godine života. U skladu sa Zakonom o predškolskom vaspitanju i obrazovanju, jaslice obuhvataju dvije starosne grupe, iako neke vaspitne jedinice dijele djecu u tri grupe. 

Kredit - Daje se studentima za fakultetsko obrazovanje, od strane Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta na osnovu javnog konkursa i pravno utvrđenih kriterijuma.

Kontinuirani profesionalni razvoj nastavnika 

Licenca za nastavnike - Javna isprava koja služi kao dokaz potrebnog nivoa opštih i stručnih kompetencija. Licenca se obnavlja svakih pet godina (relicenciranje), u skladu sa programom stručnog usavršavanja nastavnika. Nastavnik, direktor ili pomoćnik direktora bez licence ili bez obnovljene licence ne mogu da rade u ustanovi. Licenciranje i relicenciranje sprovodi komisija Zavoda za školstvo. 

Magistarske studije - Programi magistarskih studija traju dvije godine. Studenti mogu upisati program magistarskih studija nakon sticanja diplome primijenjenih osnovnih studija ili akademskih osnovnih studija ili diplome specijalističkih akademskih ili primijenjenih studija. Kvalifikacije koje se stiču po završetku magistarskog studijskog programa smještene su podnivou VII2, 180+120, 180+60+60 i 240+60 ECTS. 

Majstorski ispit - Polažu ga kandidati koji završe trogodišnju stručnu školu i imaju tri godine radnog iskustva u struci, kao i kandidati koji završe četvorogodišnju stručnu školu i imaju dvije godine radnog iskustva u struci. 

Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta - Ministarstvo nadležno za planiranje, sprovođenje i revidiranje obrazovne politike na svim obrazovnim nivoima (predškolsko, osnovno, srednje i visoko obrazovanje). 

Modul 

Nacionalne stručne kvalifikacije 

Nacionalni okvir kvalifikacija 

Nacionalni savjet za obrazovanje - Državno tijelo koje odlučuje o tehničkim pitanjima i tehničkoj pomoći prilikom donošenja odluka i pripreme propisa iz oblasti obrazovanja. Imenuje tri odbora: 1) Odbor za opšte obrazovanje; 2) Odbor za stručno obrazovanje; 3) Odbor za obrazovanje odraslih. 

Nacionalno testiranje - Cilj nacionalnog testiranja učenika trećeg i šestog razreda devetogodišnje osnovne škole je pribavljanje informacija o nivou stečenih standarda znanja. 

Najbolji studenti - Studenti sa najvišim ocjenama i posebnim afinitetima ka naučnom/umjetničkom radu, i koji su nagrađivani na državnim i međunarodnim takmičenjima. 

Nastavni plan 

Naučni/istraživački rad 

Naučno zvanje - Izbor u naučna zvanja (naučni savjetnik, viši naučni saradnik i naučni saradnik) za naučno-istraživački rad vrši Senat univerziteta. 

Obezbjeđenje kvaliteta 

Obrazovanje i osposobljavanje odraslih 

Obrazovanje kod kuće - Obrazovanje koje organizuju roditelji kod kuće tokom jednog polugodišta po odobrenju školskog odbora. 

Opšte srednje obrazovanje - Opšte srednje obrazovanje, u trajanju od četiri godine, realizuje se u 12 javnih srednjih škola i 10 mješovitih javnih srednjih škola i jednoj privatnoj srednjoj školi. Opšte srednje obrazovanje se stiče polaganjem eksterne mature, što predstavlja opšti uslov za nastavak obrazovanja na ustanovi visokog obrazovanja. Kvalifikacije koje se stiču završetkom opšteg srednjeg obrazovanja smještaju se u  IV nivo Nacionalnog okvira kvalifikacija. 

Osnovne studije - Programi osnovnih studija se organizuju kao trogodišnje studije na većini ustanova visokog obrazovanja u Crnoj Gori. Izuzeci su neki programi osnovnih studija poput Filozofije, Obrazovanje učitelja, Obrazovanje učitelja na albanskom jeziku i Ekonomija, koji se organizuju u trajanju od četiri godine. Takođe, studenti koji završe osnovne studije Medicine (6 godina), Stomatologije i Farmacije (5 godina) mogu se direktno upisati na doktorske studije. Kvalifikacije stečene po završetku programa osnovih studija obima 180 ECTS (stepen Bečelor) nezavisno od toga da li su primijenjene ili akademske  smještaju  se u VI nivou Nacionalnog okvira kvalifikacija. Kvalifikacije koje se stiču po završetku programa osnovnih studija  obima 240 ECTS (stepen Bečelor), nezavisno od toga da li su primijenjene ili akademske, smještaju se u VII1 podnivo Nacionalnog okvira kvalifikacija, kao i kvalifikacije stečene po završetku studija Medicine (6 godina), Stomatologije i Farmacije (5 godina). 

Osnovno obrazovanje - Osnovno obrazovanje je obavezno za svu djecu uzrasta između 6 i 15 godina; podijeljeno je u tri ciklusa i traje devet godina. Izvodi se u osnovnoj školi, resursnom centru i obrazovnom centru. 

Profesor i predavač visoke  škole 

Pedagog 

Populacija Roma i Egipćana 

Predmet 

Predmetni nastavnik 

Predškolsko obrazovanje i vaspitanje 

Prenosive vještine  - U propisima i ostalim dokumentima iz oblasti obrazovanja, prenosive vještine se mogu prepoznati pod različitim terminima: ključne kompetencije, opšte kompetencije, ključne vještine, meta-kompetencije, itd. One se razvijaju kroz programe određenih predmeta, i teži se ka njihovom međupredmetnom razvoju. 

Privatno obrazovanje - Shodno odredbama Zakona o opštem obrazovanju i vaspitanju privatnu ustanovu može osnovati domaće i strano fizičko ili pravno lice. Osnovnu školu može osnovati strano fizičko ili pravno lice samo za svrhu obrazovanja stranih građana, imajući u vidu da osnovno obrazovanje predstavlja ustavnu obavezu za sve građane Crne Gore. Djeca građani Crne Gore mogu sticati osnovno obrazovanje u ovoj školi samo kao dodatak osnovnom obrazovanju koje stiču prema javno važećem programu obrazovanja, dok se predškolsko i srednje obrazovanje može sticati bez ikakvih ograničenja. U skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju, privatnu ustanovu visokog obrazovanja može finansirati domaće ili strano fizičko ili pravno lice. Privatna ustanova može početi sa radom nakon dobijanja licence. Licencu za rad izdaje Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta.

Profesionalna orijentacija - Profesionalna orijentacija ima važnu ulogu u pripremi mladih ljudi za aktivan i odgovoran pristup u procesu donošenja odluka po  pitanju odabira buduće karijere i daljeg obrazovanja. Nastoji da razvije sposobnost odlučivanja studenata. Uopšteno, profesionalna orjentacija predstavlja niz obrazovnih mjera i aktivnosti koje za konačni ishod imaju kompetentne i odgovorne mlade ljude sposobne da samostalno donose odluke o izboru karijere i daljem obrazovanju. 

Prosvjetna inspekcija – vrši nadzor u oblasti obrazovanja i sporta u pogledu sprovođenja zakona u: predškolskom vaspitanju i obrazovanju, osnovnom obrazovanju i vaspitanju, opštem srednjem obrazovanju, srednjem stručnom obrazovanju, visokom obrazovanju, obrazovanju djece sa posebnim obrazovnim potrebama, obrazovanju odraslih i studentskom standardu.

Ranjive grupe 

Redovni profesor 

Rektor - Odgovoran za efikasan i kvalitetan rad i regularnost na Univerzitetu, kao i za rukovođenje u okviru poslovne politike koju utvrđuje Upravni odbor. Rektora bira Upravni odbor iz reda redovnih profesora univerziteta, na predlog Senata. 

Resursni centri - Resursni centri su  specijalizovani za obrazovanje djece sa posebnim obrazovnim potrebama. 

Saradnik u nastavi - Saradnik u nastavi (i stručno osoblje) učestvuje o izvođenju nastave na ustanovama visokog obrazovanja. Biraju se iz redova studenata postdiplomskih i doktorskih studija. Imenovanje se vrši na osnovu javnog poziva. Statutom je regulisan postupak i uslovi imenovanja. Rektor određuje broj saradnika i stručnog osoblja, a izbor se obavlja na organizacionoj jedinici. 

Savjet za kvalifikacije - Tijelo odgovorno za poboljšanje sistema kvalifikacija, odobravanje i svrstavanje kvalifikacija u kvalifikacioni okvir. 

Savjet za visoko obrazovanje - Tijelo odgovorno za unapređenje i razvoj visokog obrazovanja, analizira stanje i dostignuća u visokom obrazovanju i daje stručne prijedloge Ministarstvu i Vladi.

Smjena - Odnosi se na školsku smjenu kao oblik organizovanja nastave sa jednom grupom učenika u prijepodnevnim, a drugom u poslijepodnevnim časovima.

Studentski dom - Ustanova za smještaj i, obično, ishranu sudenata tokom studiranja.

Školska godina - U osnovnom i srednjem obrazovanju obično traje od 1. septembra do 10.juna.

Škole za balet - U Crnoj Gori postoje dvije škole za osnovno baletsko obrazovanje (jedna državna i jedna privatna). 

Škole za osnovno muzičko obrazovanje - U Crnoj Gori postoji 15 škola za osnovno muzičko obrazovanje (14 državnih i jedna privatna). 

Školski odbori - Osnovnim i srednjim školama u Crnoj Gori upravljaju školski odbori. 

Strategija cjeloživotne karijerne orijentacije 

Strategija cjeloživotnog preduzetničkog učenja 

Strategija inkluzivnog obrazovanja 

Strategija ranog i predškolskog obrazovanja 

Strategija razvoja i finansiranja visokog obrazovanja 

Strategija stručnog obrazovanja u Crnoj Gori 

Strategija obrazovanja odraslih 

Učenički dom - Ustanova za smještaj i ishranu učenika tokom pohađanja škole, koja takođe organizuje obrazovne, kulture i druge aktivnosti za učenike.

Učitelj - Učitelj koji izvodi nastavu u jednom odjeljenju od 1. do 5. razreda osnovnog obrazovanja i vaspitanja. 

Upravni odbor - Ustanovama iz oblasti predškolskog obrazovanja, učeničkim i studentskim domovima i organizacijama za obrazovanje odraslih upravlja Upravni odbor.Upravni odbor je organ upravljanja ustanova visokog obrazovanje. Upravni odbor je odgovoran za cjelokupno funkcionisanje ustanove. 

Van-nastavne aktivnosti - Obrazovne aktivnosti koje planira, organizuje i izvršava škola u svom prostoru, a u kojima učenici učestvuju na dobrovoljnoj osnovi.

Vanredni profesor 

Visoko obrazovanje 

Visoko obrazovanje i istraživanje za inovacije i konkurentnost (INVO) – projekat koji se finansira iz kredita Svjetske banke. 

Više obrazovanje 

Vrtić - Dio ranog obrazovanja i njege. Vrtići, obično, obuhvataju djecu uzrasta od 3 do 5 godina. 

Zakon o obrazovanju djece sa posebnim potrebama 

Zakon o gimnaziji 

Zakon o nacionalnim stručnim kvalifikacijama 

Zakon o stručnom obrazovanju 

Zakon o nacionalnom okviru kvalifikacija 

Zakon o obrazovanju djece sa posebnim potrebama 

Zakon o obrazovanju odraslih 

Zakon o opštem obrazovanju i vaspitanju 

Zakon o osnovnom obrazovanju 

Zakon o visokom obrazovanju

Zakon o akademskom integritetu

Zavod za školstvo - Ustanova nadležna za pružanje i unapređenje kvaliteta obrazovanja i sprovođenje razvojnih, savjetodavnih i istraživačkih aktivnosti u oblasti predškolskog obrazovanja, osnovnog obrazovanja, srednjeg opšteg obrazovanja, opšteg obrazovanja u okviru stručnog obrazovanja, obrazovanja djece sa posebnim potrebama, dok je Centar za stručno obrazovanje odgovoran za razvoj, savjetodavne i istraživačke aktivnosti u oblasti stručnog obrazovanja i obrazovanja odraslih. 

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva - Ustanova odgovorna za pripremanje i objavljivanje udžbenika i ostalih nastavnih sredstava za obrazovanje douniverzitetskog nivoa, te izdavanje publikacija i informativnih studija za potrebe obrazovanja, kao i izdavanje priručnika za nastavnike i učenike.