Αξιολόγηση των μαθητών

Μαθήματα που διδάσκονται στο Γυμνάσιο

Τα μαθήματα που διδάσκονται στο Γυμνάσιο κατατάσσονται σε 3 ομάδες ως εξής (Προεδρικό Διάταγμα 126/2016, όπως ισχύει): 

Μαθήματα α΄ ομάδας

1. Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, ήτοι Γλωσσική Διδασκαλία και Νεοελληνική Λογοτεχνία.
2. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, ήτοι Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Αρχαία Ελληνικά Κείμενα από Μετάφραση.
3. Ιστορία.
4. Μαθηματικά.
5. Φυσική.
6. Βιολογία.
7. Αγγλικά.

Μαθήματα β΄ ομάδας

1. Γεωλογία-Γεωγραφία.
2. Χημεία.
3. Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή.
4. Θρησκευτικά.
5. Δεύτερη ξένη γλώσσα.
6. Τεχνολογία – Πληροφορική.
7. Οικιακή Οικονομία.

Μαθήματα γ΄ ομάδας

1. Μουσική-Καλλιτεχνικά.
2. Φυσική Αγωγή.
3. Εργαστήρια Δεξιοτήτων.

H διδακτική ενότητα με τίτλο «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» εισάγεται στο πρόγραμμα σπουδών και στο εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα όλων των τύπων σχολικών μονάδων υποχρεωτικής εκπαίδευσης, νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων με σκοπό την ενίσχυση της καλλιέργειας ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης στους μαθητές. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, η οποία εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, ορίζονται ο αριθμός, η διάρκεια και το περιεχόμενο των θεματικών κύκλων της διδακτικής ενότητας και των επιμέρους θεματικών ενοτήτων καθενός εκ των θεματικών κύκλων, ο αριθμός και οι ειδικότητες των εκπαιδευτικών στους οποίους ανατίθεται η διδασκαλία των θεματικών κύκλων και ενοτήτων, ο τρόπος αξιολόγησης των μαθητών και κάθε άλλο σχετικό θέμα, συμπεριλαμβανομένων της οργάνωσης και υλοποίησης σχετικών επιμορφωτικών και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων για τους εκπαιδευτικούς».

Το ωρολόγιο πρόγραμμα ορίζει ποια μαθήματα από τα παραπάνω περιλαμβάνονται σε κάθε τάξη του Γυμνασίου.  Η αξιολόγηση του μαθητή αφορά κάθε μάθημα ξεχωριστά, είναι αποκλειστική ευθύνη του διδάσκοντα του οικείου μαθήματος.

Διαδικασία αξιολόγησης

Η διδασκαλία των μαθημάτων διεξάγεται σε δύο διδακτικές περιόδους που ονομάζονται τετράμηνα.  Το 1ο τετράμηνο διαρκεί από 11 Σεπτεμβρίου έως 20 Ιανουαρίου και το 2ο τετράμηνο από 21 Ιανουαρίου έως τη λήξη των μαθημάτων.

Αξιολόγηση της επίδοσης του μαθητή κατά τη διάρκεια των τετραμήνων

Για την αξιολόγηση της επίδοσης του μαθητή κατά τη διάρκεια των τετραμήνων συνεκτιμώνται τα παρακάτω κριτήρια:

1. H συνολική συμμετοχή του μαθητή στη μαθησιακή διαδικασία (τα ερωτήματα που θέτει, οι απαντήσεις που δίνει, η συμβολή του στη μελέτη ενός θέματος μέσα στην τάξη, η συνεργασία του με συμμαθητές, η επιμέλεια στην εκτέλεση των εργασιών που του ανατίθενται), από την οποία ο εκπαιδευτικός σχηματίζει εικόνα για τις γνώσεις, την κατανόηση εννοιών και φαινομένων, τις δεξιότητες επίλυσης προβλήματος, τις επικοινωνιακές δεξιότητες, την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα.
2. Oι εργασίες που εκτελεί ο μαθητής στο πλαίσιο της καθημερινής μαθησιακής διαδικασίας στο σχολείο ή στο σπίτι, ατομικά ή ομαδικά.
3. Oι συνθετικές δημιουργικές εργασίες, ατομικές ή ομαδικές και οι διαθεματικές εργασίες.
4. Στα μαθήματα της Ομάδας Α' και της Ομάδας Β' διενεργείται υποχρεωτικά μία (1) τετραμηνιαία δοκιμασία αξιολόγησης. Στα μαθήματα της Ομάδας Γ' δεν διενεργείται καμία τετραμηνιαία δοκιμασία αξιολόγησης.
5. Οι ολιγόλεπτες δοκιμασίες πραγματοποιούνται με ή χωρίς προειδοποίηση των μαθητών με τη μορφή σύντομων, ποικίλων και κατάλληλων γραπτών ερωτήσεων. Ο αριθμός και η συχνότητα των ολιγόλεπτων δοκιμασιών που πραγματοποιούνται σε κάθε τετράμηνο επαφίενται στην κρίση του διδάσκοντος.

Στο τέλος κάθε τετραμήνου και μετά την κατάθεση και καταχώριση της βαθμολογίας, καλούνται οι κηδεμόνες των μαθητών για ενημέρωση αναφορικά με την επίδοση, την επιμέλεια, τη φοίτηση και τη συμπεριφορά των παιδιών τους και τους επιδίδεται ο Ατομικός Έλεγχος Προόδου.

Μετά το πέρας των δύο τετραμήνων που σηματοδοτεί τη λήξη της διδασκαλίας των μαθημάτων, και συγκεκριμένα, από την 1η έως τη 15η Ιουνίου, διεξάγονται οι γραπτές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις στα μαθήματα της Ομάδας Α.

Γραπτές ανακεφαλαιωτικές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις

Οι γραπτές προαγωγικές (Α’ και Β’ τάξεις) και απολυτήριες (Γ’ τάξη) εξετάσεις διενεργούνται με την ευθύνη του διευθυντή και του συλλόγου διδασκόντων σε κάθε Γυμνάσιο.

Το πρόγραμμα των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων των μαθημάτων ορίζεται από τον σύλλογο διδασκόντων και ανακοινώνεται από τον διευθυντή του Γυμνασίου στους μαθητές, 3 τουλάχιστον ημέρες πριν από τη λήξη των μαθημάτων.

Ως εξεταστέα ύλη ορίζονται τα 2/3 της διδαχθείσας.  Σε κάθε περίπτωση η εξεταστέα ύλη δεν μπορεί να είναι λιγότερη από το μισό της διδακτέας.

Η επιλογή και ο ακριβής προσδιορισμός της εξεταστέας ύλης για κάθε μάθημα γίνεται από τον διδάσκοντα και σε περίπτωση που το μάθημα διδάσκεται από περισσότερους του ενός καθηγητές γίνεται μετά από συνεργασία μεταξύ τους.

Η εξεταστέα ύλη κατατίθεται και εγκρίνεται από τον διευθυντή και γνωστοποιείται στους μαθητές 5 εργάσιμες ημέρες πριν από τη λήξη των μαθημάτων.  

Τα θέματα ορίζονται την ημέρα εξέτασης κάθε μαθήματος από τους διδάσκοντες το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και είναι κοινά για όλα τα τμήματα της τάξης.  Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατόν να δοθούν διαφορετικά θέματα, εάν συντρέχει σοβαρός λόγος.  Οι εξετάσεις διενεργούνται ενώπιον ενός τουλάχιστον καθηγητή επιτηρητή σε κάθε αίθουσα, ο οποίος μετά τη λήξη της εξέτασης:

• Παραλαμβάνει τα γραπτά δοκίμια των μαθητών
• Τα υπογράφει και
• Τα παραδίδει με υπογραφή μέσα σε φάκελο στον αρμόδιο για τη βαθμολόγησή τους καθηγητή.

Βαθμός ετήσιας επίδοσης

Βαθμός ετήσιας επίδοσης για τα μαθήματα της Ομάδας Α΄ είναι το ένα τρίτο του αθροίσματος των βαθμών του πρώτου τετραμήνου, του δεύτερου τετραμήνου και της γραπτής ανακεφαλαιωτικής εξέτασης.

Βαθμός ετήσιας επίδοσης για τα μαθήματα της Ομάδας Β΄ και της Ομάδας Γ΄ είναι ο μέσος όρος των βαθμών του πρώτου και του δεύτερου τετραμήνου.

Βαθμολογική κλίμακα

Η βαθμολογική κλίμακα με βάση την οποία υπολογίζονται οι βαθμοί επίδοσης των μαθητών σε όλα τα μαθήματα είναι 0-20 και λεκτικώς προσδιορίζεται με τους χαρακτηρισμούς:

 H βαθμολόγηση της επίδοσης των μαθητών για κάθε μάθημα γίνεται με ακέραιους αριθμούς.

Πρόοδος των μαθητών

Ο μαθητής κρίνεται άξιος προαγωγής ή απόλυσης όταν συντρέχουν οι ακόλουθες δύο προϋποθέσεις: ελάχιστος γενικός μέσος όρος και επαρκής φοίτηση.

Ελάχιστος γενικός μέσος όρος

Ο μαθητής κρίνεται άξιος προαγωγής (Α' και Β' τάξεις) ή άξιος απόλυσης (Γ' τάξη):

• Όταν έχει σε κάθε μάθημα βαθμό ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον 10 ή
• Όταν έχει γενικό μέσο όρο βαθμών ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον δεκατρία 13.

Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις προαγωγής ή απόλυσης, ο μαθητής παραπέμπεται το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, πριν την έναρξη των μαθημάτων του επόμενου σχολικού έτους, δηλαδή στη δεύτερη εξεταστική περίοδο, σε επαναληπτική εξέταση στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσής του είναι μικρότερος από δέκα (10), εφόσον ο αριθμός των μαθημάτων αυτών δεν υπερβαίνει τα τέσσερα (4). Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις προαγωγής ή απόλυσης και ο μαθητής έχει βαθμό ετήσιας επίδοσης μικρότερο από δέκα (10) σε περισσότερα από τέσσερα (4) μαθήματα, τότε δεν κρίνεται άξιος προαγωγής ή απόλυσης, δεν παραπέμπεται σε επαναληπτική εξέταση και επαναλαμβάνει την τάξη.

Αν και μετά τις επαναληπτικές εξετάσεις μαθητής της Α΄ και Β΄ τάξης δεν κριθεί άξιος προαγωγής ή μαθητής της Γ΄ τάξης δεν κριθεί άξιος απόλυσης, επαναλαμβάνει την τάξη.».

Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, προάγονται (Α’ και Β’ Τάξεις) ή απολύονται (Γ’ Τάξη), με μείωση του προβλεπόμενου μέσου όρου βαθμών ετήσιας επίδοσης σε τουλάχιστον 12.

Επαρκής φοίτηση

Απαραίτητη επίσης προϋπόθεση για την προαγωγή ή την απόλυση του μαθητή όλων των τάξεων του Γυμνασίου είναι η επαρκής φοίτησή του κατά το οικείο διδακτικό έτος (Υπουργική Απόφαση 79942/ΓΔ4/21-5-2019).

Η φοίτηση των μαθητών χαρακτηρίζεται επαρκής ή ανεπαρκής, με βάση το σύνολο των απουσιών που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους.  Οι απουσίες αριθμούνται ανά μία για κάθε διδακτική ώρα και δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 114 ανά διδακτικό έτος (πλην εξαιρέσεων) για να χαρακτηρισθεί η φοίτηση επαρκής.

Στην  περίπτωση των Μουσικών, Καλλιτεχνικών και Εσπερινών Γυμνασίων ισχύει το εν λόγω αριθμητικό όριο προσαυξημένο κατά 16 απουσίες.  Οι μαθητές των οποίων, οι απουσίες υπερβαίνουν το προβλεπόμενο όριο, είναι υποχρεωμένοι να επαναλάβουν την ίδια τάξη, καθώς η φοίτησή τους χαρακτηρίζεται ανεπαρκής. 

Η προαγωγή, η απόλυση, η παραπομπή του μαθητή σε ειδική εξεταστική περίοδο Ιουνίου/Σεπτεμβρίου ή η ενδεχόμενη επανάληψη της φοίτησης εξαρτάται από την κείμενη νομοθεσία ενώ εμπλοκή των γονέων στη λήψη της εν λόγω απόφασης δεν προβλέπεται.   

Πιστοποίηση

Στους μαθητές που αποφοιτούν επιτυχώς από το Γυμνάσιο χορηγείται τίτλος σπουδών που ονομάζεται Απολυτήριο Γυμνασίου.

Ο Απολυτήριος Τίτλος φέρει φωτογραφία του μαθητή, ενώ σε αυτόν αναγράφονται ολογράφως και αριθμητικώς, εκτός από τα στοιχεία του μαθητή:

• Η αναλυτική βαθμολογία που σημείωσε ανά μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους
• Ο γενικός βαθμός απόλυσης, ο οποίος αναγράφεται με το τυχόν κλασματικό του μέρος.

Το Απολυτήριο Γυμνασίου εκδίδεται από τη σχολική μονάδα από την οποία αποφοίτησε ο μαθητής και αποτελεί επίσημο έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο φέρει την υπογραφή του διευθυντή ως υπευθύνου, ενώ συνυπογράφουν ο συντάκτης του τίτλου και τα μέλη του συλλόγου διδασκόντων που αποτελούν τα όργανα διοίκησης της οικείας σχολικής μονάδας.

Το Απολυτήριο Γυμνασίου συντάσσεται μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων του εκάστοτε έτους αποφοίτησης, με βάσει τις κείμενες διατάξεις που έχουν καθολική ισχύ για όλα τα Γυμνάσια της επικράτειας.

Οι κάτοχοι Απολυτηρίου Γυμνασίου έχουν τις εξής δυνατότητες:

1. Να εγγραφούν στο Γενικό Λύκειο
2. Να εγγραφούν στο Επαγγελματικό Λύκειο
3. Να εγγραφούν στις Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης (ΕΣΚ)
4. Να εγγραφούν στις Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας του ΟΑΕΔ (ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ)
5. Να ενταχθούν χωρίς ειδίκευση στην αγορά εργασίας.

 Αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού

Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αποσκοπεί στη βελτίωση της ατομικής απόδοσής τους και της ποιότητας της δημόσιας εκπαίδευσης και γενικά του παιδαγωγικού, διδακτικού και υποστηρικτικού έργου που προσφέρεται από τις εκπαιδευτικές και υποστηρικτικές δομές. Η αξιολόγηση αυτή πραγματοποιείται σύμφωνα με τις αρχές της αμεροληψίας, της υπηρεσιακής, εκπαιδευτικής και υποστηρικτικής ικανότητας και της αποδοτικότητας στελεχών, εκπαιδευτικών και μελών του ειδικού εκπαιδευτικού και βοηθητικού προσωπικού, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητας του προσφερόμενου εκπαιδευτικού, παιδαγωγικού και υποστηρικτικού έργου.

Οι εκπαιδευτικοί Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αξιολογούνται από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Επιστημονικής Ευθύνης (ειδικότητας), ως προς τη γενική και ειδική διδακτική του γνωστικού αντικειμένου και από τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ως προς το παιδαγωγικό κλίμα και τη διαχείριση της τάξης, καθώς και από τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας και τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης, ως προς την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκειά τους. Ενώ οι εκπαιδευτικοί των σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, καθώς και των τμημάτων ένταξης και παράλληλης στήριξης της γενικής εκπαίδευσης,  αξιολογούνται, ως προς την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκειά τους, από τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας και τον Σύμβουλο Ειδικής Αγωγής και Ενταξιακής Εκπαίδευσης. 

Πεδία και κριτήρια αξιολόγησης του έργου των εκπαιδευτικών

Το έργο των εκπαιδευτικών αξιολογείται τεκμηριωμένα σε τετράβαθμη περιγραφική κλίμακα, στην οποία το έργο τους διαβαθμίζεται από εξαιρετικό, σε πολύ καλό, σε ικανοποιητικό ή σε μη ικανοποιητικό, ως προς δύο (2) πεδία:

1. το διδακτικό και παιδαγωγικό έργο του εκπαιδευτικού, το οποίο εξειδικεύεται σε γενική και ειδική διδακτική του γνωστικού αντικειμένου και παιδαγωγικό κλίμα και διαχείριση της τάξης και
2. υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια του εκπαιδευτικού.

Ο αξιολογητής συζητά με τον εκπαιδευτικό την αξιολογική κρίση του, τεκμηριώνοντας εγγράφως την αποτίμησή του, η οποία γνωστοποιείται με κάθε πρόσφορο τρόπο επί αποδείξει στον αξιολογούμενο. Ο εκπαιδευτικός δύναται να υποβάλει σε διάστημα πέντε (5) ημερών έκθεση με τις παρατηρήσεις του, σε περίπτωση που υπάρχει διαφωνία, ως προς την αξιολογική κρίση. Κάθε εκπαιδευτικός δύναται να καταχωρίζει σε ηλεκτρονικό φάκελο, στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, τεκμήρια σχετικά με την επιμορφωτική εμπειρία του ως επιμορφωτή και επιμορφούμενου, το σχετικό με την παιδαγωγική και τη διδακτική συγγραφικό έργο του, το διδακτικό έργο του, τη συμμετοχή του σε ευρωπαϊκά και ερευνητικά προγράμματα, καθώς και κάθε είδους δράσεις που συμβάλλουν στην ποιοτική αναβάθμιση του ρόλου του στην εκπαιδευτική και διδακτική διαδικασία.

Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης

Στην περίπτωση που το έργο ενός εκπαιδευτικού αξιολογηθεί οριστικά ως «μη ικανοποιητικό» ο συγκεκριμένος εκπαιδευτικός παρακολουθεί υποχρεωτικό επιμορφωτικό πρόγραμμα, το οποίο εκπονείται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Η θεματολογία της επιμόρφωσης και η χρονική διάρκειά της καθορίζονται με απόφαση του Επόπτη Ποιότητας της Εκπαίδευσης, μετά από εισήγηση των Συμβούλων Εκπαίδευσης. Ν. 4823/2021.