Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας, η ανώτατη εκπαίδευση είναι δημόσια. Η η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα -ΑΕΙ (ν. 4957/2022). Τα ΑΕΙ είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου πλήρως αυτοδιοικούμενα και σε αυτά περιλαμβάνονται τα Πανεπιστήμια, τα Πολυτεχνεία, η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών και η Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΑΣΠΑΙΤΕ).
Τα Τμήματα Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνολογίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ) δύνανται να οργανώνουν προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου με κατεύθυνση εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας, με στόχο την εφαρμογή της επιστήμης και της τεχνολογίας για την επίλυση πρακτικών προβλημάτων και την ανάπτυξη συστηματικών μεθοδολογιών με επαγγελματικό προσανατολισμό. Τα προγράμματα σπουδών εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας πρώτου κύκλου, κατ’ εξαίρεση δύνανται να έχουν διάρκεια επτά (7) ακαδημαϊκών εξαμήνων και οι εκπαιδευτικές τους δραστηριότητες αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστον σε διακόσιες δέκα (210) πιστωτικές μονάδες (European Credit Transfer and Accumulation System ECTS). Στα προγράμματα σπουδών του παρόντος προβλέπεται η διεξαγωγή υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης των φοιτητών συνολικής διάρκειας έξι (6) ημερολογιακών μηνών, που αντιστοιχεί σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες (ECTS). Η επιτυχής ολοκλήρωση προγραμμάτων σπουδών του παρόντος οδηγεί στην απονομή τίτλου σπουδών επιπέδου έξι (6), σύμφωνα με το Εθνικό και Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων.
Η εισαγωγή των φοιτητών στα παραπάνω ιδρύματα εξαρτάται από την επίδοσή τους σε εξετάσεις εθνικού επιπέδου που λαμβάνουν χώρα στη Γ΄ τάξη του λυκείου.
Mε τον ν. 4777/2021 για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, λαμβάνονται υπόψη κατά σειρά:
1. η ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ),
2. το σύνολο των μορίων που συγκεντρώνει ο υποψήφιος στα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα του οικείου επιστημονικού πεδίου.
Σύμφωνα με τον ν. 5094/2024 έλαβε χώρα η ρύθμιση της αδειοδότησης της εγκατάστασης και λειτουργίας στην Ελλάδα παραρτημάτων μητρικών ιδρυμάτων υπό τη μορφή Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), κατά τρόπο σύμφωνο με τον συνταγματικό προορισμό της ανώτατης εκπαίδευσης. Τα παραρτήματα - ΝΠΠΕ αποτελούν νομικά πρόσωπα ειδικού σκοπού με νομική προσωπικότητα, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με αποκλειστικό σκοπό την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης και τα οποία απονέμουν τίτλους σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι είναι ισότιμοι με τα αντίστοιχα πτυχία των ελληνικών πανεπιστημίων και δεν θα απαιτείται καμία ενέργεια από τον ΔΟΑΤΑΠ. Τα παραρτήματα - ΝΠΠΕ συνδέονται με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία εδρεύουν και είναι αναγνωρισμένα σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτες χώρες, και αδειοδοτούνται μετά από εφαρμογή συγκεκριμένης διαδικασίας αξιολόγησης από τα αρμόδια όργανα της χώρας. Επιπλέον, τα εν λόγω παραρτήματα οργανώνουν και παρέχουν προγράμματα σπουδών τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου, καθώς και προγράμματα σπουδών σύντομης διάρκειας και διά βίου μάθησης, ενώ δύνανται να αναπτύσσουν εκπαιδευτικές και ερευνητικές δράσεις στην ημεδαπή και αλλοδαπή για την προαγωγή της εκπαίδευσης, της έρευνας, της τεχνολογίας και του πολιτισμού.
Τα παραρτήματα -ΝΠΠΕ υπάγονται στην εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, το οποίο συνεργάζεται με την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ) αναφορικά με την οργάνωση, λειτουργία και αποστολή τους στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης των συνταγματικών σκοπών της ανώτατης εκπαίδευσης, με σεβασμό στην ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και την ελευθερία διδασκαλίας και έρευνας.
Τα Ανώτατα Στρατιωτικά Ιδρύματα (ΑΣΕΙ) είναι ισότιμα με τα Ιδρύματα του Πανεπιστημιακού Τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Παρέχουν ισότιμη εκπαίδευση και χορηγούν ισότιμα πτυχία με αυτά (ν. 3187/2003).
Οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) είναι δημόσιες σχολές της ανώτατης βαθμίδας. Υπάγονται διοικητικά στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Από το ακαδημαϊκό έτος 2005-2006, οι ΑΕΝ αναγνωρίζονται ως ισότιμες με ιδρύματα τεχνολογικού τομές της ανώτατης εκπαίδευσης.
Τέλος, η επαγγελματική και κάθε άλλη ειδική εκπαίδευση παρέχεται από το κράτος και σε σχολές ανώτερης βαθμίδας. Η φοίτηση σε αυτές δεν υπερβαίνει τα 3 έτη. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν:
- Οι Ανώτερες Σχολές Χορού και Δραματικής Τέχνης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Πολιτισμού
- Οι Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Τουρισμού
- Οι Ανώτερες Σχολές Υπαξιωματικών, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας
- Η Ανώτερη Σχολή Αστυφυλάκων, αρμοδιότητας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.