Πολιτική κατάσταση

Το Πολιτικό σύστημα της Ελλάδας είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, με τον Πρωθυπουργό ως αρχηγό της κυβέρνησης και πολυκομματικό σύστημα. Η νομοθετική εξουσία ανήκει στη Βουλή των Ελλήνων. Η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη της εκτελεστικής και της νομοθετικής.

Το 2025, η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη τετραετία της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. 

Στην Ελλάδα εφαρμόζεται η Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα "Καλλικράτης", με το οποίο μεταρρυθμίστηκε η διοικητική διαίρεση της Ελλάδας από το 2011  και επανακαθορίστηκαν τα όρια των αυτοδιοικητικών μονάδων, ο τρόπος εκλογής των οργάνων και οι αρμοδιότητές τους. Επιπλέον μεταρρυθμίσεις του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πραγματοποιήθηκαν με τον Νόμο 4555/2018 , όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Η μεταρρύθμιση στοχεύει στην ενδυνάμωση της δημοκρατίας, την ενίσχυση της συμμετοχής και τη βελτίωση των μηχανισμών χρηματοδότησης και την ανάπτυξη της αυτοδιοίκησης με το πρόγραμμα “Κλεισθένης”.

Οικονομική κατάσταση

Η ελληνική οικονομία το 2025 παρουσιάζει θετικές προοπτικές, με προβλεπόμενη μεγέθυνση του ΑΕΠ κατά 2,5%. Η ανάκαμψη των επενδύσεων και η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, ενισχυμένη από την άνοδο των μισθών και τη βελτίωση της απασχόλησης, συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη. Παράλληλα, η Ελλάδα έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα από τρεις αναγνωρισμένους οίκους αξιολόγησης, γεγονός που ενισχύει την εμπιστοσύνη στις μελλοντικές προοπτικές της χώρας.

Οι προκλήσεις παραμένουν, με την ανάγκη για συνεχή μείωση του δημοσίου χρέους και την προώθηση πολιτικών που θα ενισχύσουν την απασχόληση, ιδίως στους νέους. Η διαχείριση του δημοσίου χρέους και η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αποτελούν διαχρονικές προκλήσεις για τη χώρα.

Πηγή: Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, Τράπεζα της Ελλάδας  

Επενδύσεις και δαπάνες

Ο τομέας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην Ελλάδα έχει πληγεί σε σημαντικό βαθμό από τις πολύ χαμηλές και μειούμενες δημόσιες δαπάνες, λόγω της αυστηρής δημοσιονομικής εξυγίανσης. Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης για την εκπαίδευση ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ.

Οι συνολικές δαπάνες για την εκπαίδευση στην Ελλάδα το 2024 ανήλθαν σε 8,5 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος:

Οι δαπάνες αυτές κατανέμονται ως εξής:

• Δημόσια Εκπαίδευση: 6,2 δισ. ευρώ, με κύριες πηγές χρηματοδότησης την κεντρική κυβέρνηση και την τοπική αυτοδιοίκηση
• Ιδιωτική Εκπαίδευση: 2,3 δισ. ευρώ, με κύριες πηγές χρηματοδότησης τα δίδακτρα και τις ιδιωτικές επενδύσεις

Η αύξηση των δαπανών αποδίδεται κυρίως στην ενίσχυση των υποδομών και την αναβάθμιση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, καθώς και στην αύξηση των μισθών των εκπαιδευτικών

Επιπλέον, σημειώνεται η σημαντική συμβολή των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Έρευνα Οικονομικών Δημόσιας και Ιδιωτικής Εκπαίδευσης (Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Βαθμίδα), 2024

Ο τομέας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην Ελλάδα έχει πληγεί σε σημαντικό βαθμό από τις πολύ χαμηλές και μειούμενες δημόσιες δαπάνες, λόγω της αυστηρής δημοσιονομικής εξυγίανσης. Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης για την εκπαίδευση ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ.
Ωστόσο, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Υπουργός Παιδείας σχετικά με τον τελευταίο κατατεθέντα προϋπολογισμό του 2024, "Ο προϋπολογισμός για την παιδεία είναι προσαυξημένος κατά 255 ευρώ εκατ. σε σχέση με πέρυσι, ενώ σε σύγκριση με το 2019, η αύξηση είναι άνω του 15%".   
 

Δείκτης εκπαιδευτικών επιτευγμάτων

Σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ για το Β’ τρίμηνο του 2024, το εκπαιδευτικό επίπεδο του απασχολούμενου και άνεργου πληθυσμού είχε ως ακολούθως: 

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Έρευνα Εργατικού Δυναμικού, Πληθυσμός, Εκπαίδευση, Κατάσταση Απασχόλησης , Β’ τρίμηνο 2024.