Skip to main content
European Commission logo
EACEA National Policies Platform:Eurydice
Πολιτική και Οικονομική Κατάσταση

Greece

1.Πολιτικό, Κοινωνικό και Οικονομικό Υπόβαθρο , Τάσεις

1.4Πολιτική και Οικονομική Κατάσταση

Last update: 21 October 2024

Πολιτική κατάσταση

Το Πολιτικό σύστημα της Ελλάδας είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, με τον Πρωθυπουργό ως αρχηγό της κυβέρνησης και πολυκομματικό σύστημα.  Η νομοθετική εξουσία ανήκει στη Βουλή των Ελλήνων.  Η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη της εκτελεστικής και της νομοθετικής.

Στην Ελλάδα εφαρμόζεται η Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα "Καλλικράτης", με το οποίο μεταρρυθμίστηκε η διοικητική διαίρεση της Ελλάδας από το 2011 (Νόμος 3852/2010) και επανακαθορίστηκαν τα όρια των αυτοδιοικητικών μονάδων, ο τρόπος εκλογής των οργάνων και οι αρμοδιότητές τους. Επιπλέον, μεταρρυθμίσεις του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πραγματοποιήθηκαν με τον Νόμο 4555/2018 , όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Η μεταρρύθμιση στοχεύει στην ενδυνάμωση της δημοκρατίας, την ενίσχυση της συμμετοχής και τη βελτίωση των μηχανισμών χρηματοδότησης και την ανάπτυξη της αυτοδιοίκησης με το πρόγραμμα “Κλεισθένης”.

Πρωθυπουργός της χώρας είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη «Νέα Δημοκρατία», κόμμα το οποίο κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές Ιουνίου 2023.

Οικονομική κατάσταση

Τα προβλήματα που σχετίζονται με τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την οικονομική ανισότητα ήταν πάντα σημαντικά στην Ελλάδα, ακόμη και τα χρόνια πριν από την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης, όταν η ελληνική οικονομία εμφάνιζε υψηλούς θετικούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης για σειρά ετών.

Από τα τέλη του 2009 και αρχές 2010, εξαιτίας συνδυασμού διεθνών και εθνικών συνθηκών, η ελληνική οικονομία αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα, καθώς είχε το δεύτερο μεγαλύτερο ετήσιο έλλειμμα κρατικού προϋπολογισμού και το δεύτερο μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έτσι, τον Μάιο του 2010 υπογράφηκε το πρώτο Μνημόνιο με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ώστε να καλυφθεί η δανειακή ανάγκη της χώρας και το 2015 το δεύτερο Μνημόνιο. (Έξοδος 2022).

Επενδύσεις και δαπάνες

Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται δαπάνες για την εκπαίδευση 2018-2022, σύμφωνα με την αναφορά της ΕΛΣΤΑΤ στην έκδοση «Ελλάς με αριθμούς - Απρίλιος – Ιούλιος 2024.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Ελλάς με αριθμούς, Απρίλιος – Ιούλιος 2024 

Ο τομέας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην Ελλάδα έχει πληγεί σε σημαντικό βαθμό από τις πολύ χαμηλές και μειούμενες δημόσιες δαπάνες, λόγω της αυστηρής δημοσιονομικής εξυγίανσης. Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης για την εκπαίδευση ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ.
Ωστόσο, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Υπουργός Παιδείας σχετικά με τον τελευταίο κατατεθέντα προϋπολογισμό του 2024, "Ο προϋπολογισμός για την παιδεία είναι προσαυξημένος κατά 255 ευρώ εκατ. σε σχέση με πέρυσι, ενώ σε σύγκριση με το 2019, η αύξηση είναι άνω του 15%".   
 

ΔΑΠΑΝΕΣ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Δελτίο Τύπου (3 Δεκεμβρίου 2021), Έρευνα Οικονομικών Δημόσιας και Ιδιωτικής Εκπαίδευσης (Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Βαθμίδα) ετών 2017, 2018, 2019.

Δείκτης εκπαιδευτικών επιτευγμάτων

Σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ για το Β’ τρίμηνο του 2024, το εκπαιδευτικό επίπεδο του απασχολούμενου και άνεργου πληθυσμού είχε ως ακολούθως: 

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Έρευνα Εργατικού Δυναμικού, Πληθυσμός, Εκπαίδευση, Κατάσταση Απασχόλησης , Β’ τρίμηνο 2024.