Τύποι σχολείων

Τύποι σχολείων

Η επαγγελματική μη-υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση παρέχεται στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ), ημερήσια ή εσπερινά.

Σύμφωνα με τον  νόμο 4386/2016 το Επαγγελματικό Λύκειο προσφέρει δύο κύκλους σπουδών ως εξής:

• Τον δευτεροβάθμιο κύκλο σπουδών που ανήκει στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα
• Το μεταλυκειακό έτος - τάξη μαθητείας, που αποτελεί μεταδευτεροβάθμιο κύκλο σπουδών και ανήκει  στην τυπική επαγγελματική κατάρτιση (νόμος 4763/2020).  Στο «Μεταλυκειακό έτος - Τάξη μαθητείας», εγγράφονται προαιρετικά οι κάτοχοι απολυτηρίου και πτυχίου του δευτεροβάθμιου κύκλου σπουδών του ΕΠΑΛ, καθώς και παλαιότερων τύπων σχολείων Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, ισότιμων με το ΕΠΑΛ.

Λεπτομέρειες για το «Μεταλυκειακό έτος - Τάξη μαθητείας», μπορούν να αναζητηθούν στο κεφάλαιο  6.10 Οργάνωση της μετα-δευτεροβάθμιας μη-ανώτατης εκπαίδευσης.

Ημερήσια επαγγελματικά λύκεια

Η φοίτηση στα ημερήσια Επαγγελματικά Λύκεια είναι τριετής και περιλαμβάνει τις τάξεις Α΄, Β΄ και Γ΄, ενώ στην Α΄ τάξη εγγράφονται χωρίς εξετάσεις, οι κάτοχοι απολυτηρίου γυμνασίου ή άλλου ισότιμου τίτλου.

Τα ημερήσια Επαγγελματικά Λύκεια ανέρχονται σε  345, εκ των οποίων  25 Πρότυπα.

Εσπερινά επαγγελματικά λύκεια

Εσπερινά Επαγγελματικά Λύκεια ιδρύονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Οικονομικών.  Η διάρκεια φοίτησης σε αυτά είναι τριετής (τάξεις Α', Β' και Γ') και έχουν δικαίωμα να φοιτούν:

1. ενήλικοι μαθητές,
2. ανήλικοι εργαζόμενοι μαθητές (νόμος 4547/2018).

Ως ελάχιστο όριο ηλικίας για την εγγραφή στα εσπερινά Επαγγελματικά Λύκεια  ορίζεται το 15ο έτος.  Στην Α΄ τάξη εγγράφονται χωρίς εξετάσεις, οι κάτοχοι απολυτηρίου γυμνασίου ή άλλου ισότιμου τίτλου.  Οι τίτλοι που εκδίδονται από τα εσπερινά Επαγγελματικά Λύκεια είναι ισότιμοι με εκείνους που εκδίδονται από τα ημερήσια Επαγγελματικά Λύκεια.

Τα εσπερινά Επαγγελματικά Λύκεια ανέρχονται σε 91.

Πρότυπα επαγγελματικά λύκεια

 Ιδρύονται ύστερα από πρόταση του Κεντρικού συμβουλίου επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΚΣΕΕΚ) και εισήγηση του οικείου Συμβουλίου Σύνδεσης με την παραγωγή και την αγορά εργασίας (ΣΣΠΑΕ). Στην Α΄ τάξη των Πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων εισάγονται απόφοιτοι υποχρεωτικής εκπαίδευσης με βάση τον βαθμό του απολυτήριου τίτλου τους (νόμος 4763/2020).

 Σκοπός των Προτύπων επαγγελματικών λυκείων  είναι:

1. Η εφαρμογή του κοινού στρατηγικού σχεδιασμού της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στον σχεδιασμό τους.
2. Η  ενίσχυση της αυτονομίας των μονάδων επαγγελματικής εκπαίδευσης, με τη συμμετοχή των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας.
3. Η προαγωγή της εκπαιδευτικής έρευνας στην πράξη, σε συνεργασία με τις αντίστοιχες σχολές και τμήματα των Α.Ε.Ι. της ημεδαπής, στη διδακτική των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων, καθώς και στην οργάνωση, διοίκηση, αξιολόγηση και διαχείριση σχέσεων στο επίπεδο της σχολικής μονάδας.
4. Η ανάπτυξη ερευνητικών και εκπαιδευτικών, ευρωπαϊκών και διεθνών συνεργασιών.
5. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών των επαγγελματικών ειδικοτήτων στα αντικείμενα της διδασκαλίας τους. Την επιμόρφωση συνδράμουν ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και επιχειρήσεις της περιοχής.
6. Η πιλοτική εφαρμογή νέων προγραμμάτων σπουδών, σύγχρονου εκπαιδευτικού υλικού, καινοτόμων διδακτικών πρακτικών,προγραμμάτων αξιολόγησης της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου και της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολικών μονάδων, νέων προτύπων διοίκησης και λειτουργίας του σχολείου και καλών πρακτικών μεθόδων διδασκαλίας και πρακτικής άσκησης.
7. Η  δοκιμαστική εισαγωγή νέων επαγγελματικών τομέων και ειδικοτήτων πριν την ευρεία εφαρμογή τους.
8. Η εναρμόνιση των επαγγελματικών τομέων και ειδικοτήτων με τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, με σκοπό την πρακτική άσκηση και την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων.

Η προαγωγή των μαθητών από τη μία τάξη στην άλλη διέπεται από τις διατάξεις περί προαγωγής και απόλυσης των μαθητών ΕΠΑΛ ( νόμος 4610/2019).

Επίσης, καθιερώνεται πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια της στη Γ’ τάξη, είκοσι δύο (22) ημέρες συνεχόμενα ή τμηματικά, η οποία εντάσσεται στο πρόγραμμα σπουδών των εργαστηριακών μαθημάτων (νόμος 4763/2020).

Ενιαία ειδικά επαγγελματικά γυμνάσια - λύκεια

Τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια - Λύκεια λειτουργούν υπό ενιαία διοίκηση, διευθυντή και κοινό σύλλογο διδασκόντων.

Τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια - Λύκεια περιλαμβάνουν τις τάξεις Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ Γυμνασίου και τις τάξεις Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ Λυκείου.

Στην Α΄ τάξη Γυμνασίου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου μπορούν να εγγράφονται, κατόπιν γνωμάτευσης του Κέντρου Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής & Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ)  μαθητές απόφοιτοι Γενικού ή Ειδικού Δημοτικού σχολείου και της Α΄ ή Β΄ τάξης των Εργαστηρίων ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης ΕΕΕΕΚ.

Δικαίωμα πρώτης εγγραφής έχουν οι μαθητές έως το 16ο έτος της ηλικίας τους.  Μετά την ολοκλήρωση της φοίτησης των μαθητών στη Δ΄ τάξη χορηγείται τίτλος απολυτηρίου Γυμνασίου.

Δημιουργείται ηλεκτρονική εφαρμογή, η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης «gov.gr», πληροί όλες τις προδιαγραφές προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία με σκοπό τηv παροχή υπηρεσιών ατομικής συμβουλευτικής επαγγελματικού προσανατολισμού σε μαθητές του Λυκείου. Η εφαρμογή αναπτύσσεται και λειτουργεί στον «Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού» (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.) για λογαριασμό του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Δικαίωμα πρόσβασης στις ανωτέρω υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού έχουν οι μαθητές της Α’ τάξης του Γενικού Λυκείου (ΓΕ.Λ.) ή του Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) ή του Λυκείου Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Ε.Α.Ε.) ή του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου Λυκείου (ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ.), με στόχο να διαπιστωθούν οι κλίσεις και δεξιότητές τους, οι οποίες είναι χρήσιμες, ώστε να διαχειρίζονται οι ίδιοι τα θέματα της προσωπικής και επαγγελματικής τους ανάπτυξης. Η πρόσβαση κάθε χρήστη διασφαλίζεται με τη χρήση ατομικών κωδικών εισόδου.

Τα ωρολόγια προγράμματα των Γυμνασίων των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων-Λυκείων συντάσσονται με βάση την Υπουργική Απόφαση Υπουργική Απόφαση 103832/Δ3/26-8-2021.

Τα ωρολόγια προγράμματα των Λυκείων των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων-Λυκείων συντάσσονται με βάση την Υπουργική Απόφαση 136986/Δ3/20-08-2018. Τα εξεταζόμενα και μη εξεταζόμενα μαθήματα του Λυκείου των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων - Λυκείων (ΕΝΕΕΓΥ-Λ) καθορίζονται σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 40204/Δ3/14-03-2019.

Τα ζητήματα εγγραφών, μετεγγραφών και φοίτησης των μαθητών των Ενιαίων Ειδικών Επαγγελματικών Γυμνασίων - Λυκείων καθώς και των μαθητών των Ειδικών Γυμνασίων, των Ειδικών Λυκείων και των ΕΕΕΕΚ καθορίζονται με βάση την Υπουργική Απόφαση 79942/ΓΔ4/21-05-2019.

Οι κάτοχοι απολυτηρίου και πτυχίου Λυκείου του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου (ΕΝΕΕΓΥ-Λ), οι οποίοι βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ) έχουν δικαίωμα εγγραφής στο «Μεταλυκειακό έτος - Τάξη μαθητείας», ύστερα από εισήγηση του συλλόγου διδασκόντων του ΕΝΕΕΓΥ-Λ και γνωμάτευση ΚΕΔΑΣΥ.

Εργαστήρια ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης (ΕΕΕΕΚ)

Σύμφωνα με τον νόμο 4415/2016, τα Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΕΕΕΚ) αποτελούν σχολικές μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καλύπτουν την υποχρεωτικότητα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και διοικητικά υπάγονται στην οικεία Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Στα Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΕΕΕΚ) εγγράφονται απόφοιτοι Δημοτικών σχολείων γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης έως και το 16ο έτος της ηλικίας τους, κατόπιν σχετικής εισήγησης των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής & Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ)  οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην παρακολούθηση του ακαδημαϊκού προγράμματος του Γυμνασίου και παρουσιάζουν αναπηρίες ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Η φοίτηση στα ΕΕΕΕΚ περιλαμβάνει 6 τάξεις (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄).

Περισσότερες πληροφορίες για τις σχολικές μονάδες που λειτουργούν στο πλαίσιο της ειδικής αγωγής μπορούν να αναζητηθούν στο κεφάλαιο 12.

Γεωγραφική κατανομή

Προκειμένου να έχουν όλοι οι μαθητές τις ίδιες ευκαιρίες στη μάθηση, σχολικές μονάδες που παρέχουν επαγγελματική δευτεροβάθμια εκπαίδευση λειτουργούν  ανά την επικράτεια.  Ωστόσο, σε κάθε σχολική μονάδα δεν λειτουργούν όλες οι ειδικότητες  δεδομένου ότι η λειτουργία των ειδικοτήτων εξαρτάται από τις προτιμήσεις των μαθητών, τις κοινωνικές-οικονομικές συνθήκες καθώς και τις ανάγκες της κάθε περιοχής.

Σε περίπτωση που ο μαθητής έχει να διανύσει μεγάλη απόσταση από τον τόπο διαμονής του μέχρι τη σχολική μονάδα που φοιτά, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 50025/26-09-2018, αρμόδια για τη μεταφορά θεωρείται η περιφέρεια εντός των ορίων της οποίας βρίσκεται το σχολείο στο οποίο ο μαθητής μεταφέρεται. Οι περιφέρειες μεταφέρουν δωρεάν τους μαθητές των δημοσίων Επαγγελματικών Λυκείων Μαθητές οι οποίοι έχουν ήδη ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εγγράφονται σε οποιοδήποτε σχολείο δεν δικαιούνται δωρεάν μεταφοράς.  

Προϋποθέσεις εισαγωγής και επιλογή σχολείου

Στην Α΄ τάξη ΕΠΑΛ εγγράφονται χωρίς εξετάσεις, οι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου ή άλλου ισότιμου τίτλου (Υπουργική Απόφαση 79942/ΓΔ4/21-05-2019.).

Ο κάθε μαθητής επιλέγει σχολείο με βάση τις προτιμήσεις του, δεδομένου ότι όλοι οι τομείς στους οποίους διαχωρίζεται η Β΄ τάξη και όλες οι ειδικότητες στις οποίες διαχωρίζεται η Γ΄ τάξη δεν διδάσκονται σε όλες τις σχολικές μονάδες της επικράτειας.

Ηλικιακές ομάδες και κατάταξη μαθητών

Στα Επαγγελματικά Λύκεια φοιτούν μαθητές από 15 ετών και άνω.
Οι τάξεις είναι κυρίως ηλικιακά  ομοιογενείς.  Μεγαλύτεροι σε ηλικία μπορεί να είναι και οι μαθητές οι οποίοι ολοκληρώνουν τη φοίτηση στα Γενικά λύκεια και επιθυμούν την απόκτηση μόνο πτυχίου ειδικότητας από τα ΕΠΑΛ ή παλαιοί απόφοιτοι του ΕΠΑΛ οι οποίοι επιθυμούν την απόκτηση δεύτερου πτυχίου σε διαφορετική ειδικότητα από την αναφερόμενη στον τίτλο σπουδών που κατέχουν.

Κάθε τάξη δύναται να χωρίζεται σε τμήματα, ανάλογα με το πλήθος των μαθητών που φοιτούν σε αυτήν ενώ σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 42712/Γ2/20-3-2014, σε κάθε τμήμα τάξης, τομέα ή ειδικότητας ΕΠΑΛ, οι μαθητές δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τους 25. 
Στην περίπτωση των εσπερινών Επαγγελματικών Λυκείων, ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα για τη Γ' και Δ' τάξη δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 22 μαθητές (νόμος 4610/2019).

Η διδασκαλία των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων - μαθημάτων, γενικής παιδείας ή ειδικοτήτων, όπως αυτά περιγράφονται στα αναλυτικά προγράμματα σπουδών των τάξεων του ΕΠΑΛ, πραγματοποιείται από εκπαιδευτικούς αντίστοιχης ειδικότητας.   Για την ομαλή λειτουργία της σχολικής μονάδας στους εκπαιδευτικούς ανατίθεται ενίοτε, η διδασκαλία συναφούς μαθήματος/συναφών μαθημάτων με την ειδικότητά του.

Οι αναθέσεις μαθημάτων γενικής παιδείας των Α΄,  Β΄ και Γ΄ τάξεων Επαγγελματικού Λυκείου και των μαθημάτων προσανατολισμού και επιλογής της  B’ και Γ’ τάξης ΕΠΑΛ στους εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθορίζονται με την Υπουργική Απόφαση Φ22/75401/Δ4/10-05-2018 και την Κοινή Υπουργική Απόφαση Φ22/134291/Δ4/08-08-2018. Ειδικά τα μαθήματα γενικής παιδείας και τα μαθήματα επαγγελματικής κατεύθυνσης προσανατολιστικού χαρακτήρα της Α΄ τάξης των Πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων ΠΕΠΑΛ καθορίζονται με την Υπουργική Απόφαση Φ9/116550/Δ4/17-09-2021 .

Σε κάθε Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ.) ορίζονται εκπαιδευτικοί του ΕΠΑ.Λ. ως Τομεάρχες ΕΠΑ.Λ., αντίστοιχοι σε αριθμό και ειδικότητα με τους τομείς που λειτουργούν στο ΕΠΑ.Λ., καθώς και ένας (1) Τομεάρχης ΕΠΑ.Λ. Γενικών Μαθημάτων. Οι Τομεάρχες ΕΠΑ.Λ. έχουν την πλήρη και συνολική ευθύνη λειτουργίας, προγραμματισμού και οργάνωσης του εκπαιδευτικού έργου των τομέων τους (θεωρητικού και εργαστηριακού μέρους) και του τομέα γενικών μαθημάτων

Οργάνωση σχολικού έτους

Η οργάνωση του σχολικού χρόνου που αφορά στο Επαγγελματικό Λύκειο ορίζεται σε κεντρικό επίπεδο.

Το σχολικό έτος για τα Επαγγελματικά Λύκεια, ημερήσια και εσπερινά, αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου κάθε έτους και λήγει την 31η Αυγούστου του επόμενου έτους.

Το διδακτικό έτος για τα Επαγγελματικά Λύκεια, ημερήσια και εσπερινά, αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου κάθε έτους και λήγει την 30η Ιουνίου του επόμενου έτους.

Η διδασκαλία των μαθημάτων διεξάγεται σε δύο (2) διδακτικές περιόδους που ονομάζονται τετράμηνα.  Το Α΄ τετράμηνο διαρκεί από την 11η Σεπτεμβρίου έως την 20η Ιανουαρίου ενώ το Β΄ τετράμηνο αρχίζει στις 21 Ιανουαρίου έως τη λήξη των μαθημάτων (τελευταία εβδομάδα Μαΐου).

Ακολουθούν οι προαγωγικές οι απολυτήριες εξετάσεις.  Οι γραπτές εξετάσεις, προαγωγικές και απολυτήριες, διεξάγονται μετά τη λήξη των μαθημάτων του Β’ τετραμήνου, στις εξεταστικές περιόδους Μαΐου-Ιουνίου, καθώς και την περίοδο από 1η Σεπτεμβρίου έως την έναρξη των μαθημάτων, όπου η περίοδος αυτή προβλέπεται.

Κατά τις θερινές διακοπές κάθε ΕΠΑΛ είναι ανοιχτό για μία ημέρα την εβδομάδα για τη διεκπεραίωση κάθε τρέχοντος υπηρεσιακού θέματος.

Κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους υπάρχουν οι διακοπές  των Χριστουγέννων και του Πάσχα διάρκειας 4 εβδομάδων συνολικά, ενώ οι καλοκαιρινές διακοπές των μαθητών διαρκούν από την 1η Ιουλίου μέχρι τη 10η Σεπτεμβρίου.

Οι ημέρες λειτουργίας των σχολικών μονάδων ανέρχονται σε περίπου 189 ετησίως και οργανώνονται σε εβδομάδες, 5 ημερών (από Δευτέρα έως Παρασκευή).  Οι ώρες διδασκαλίας ανέρχονται σε εβδομαδιαία βάση, σε 35 για τα ημερήσια ΕΠΑΛ, ενώ για εσπερινά ΕΠΑΛ σε 30.

Τα ωρολόγια προγράμματα καθορίζονται βάσει των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών από υπουργικές αποφάσεις και ισχύουν για όλα τα ΕΠΑΛ ίδιου τύπου της επικράτειας.  Λεπτομέρειες για τα ωρολόγια προγράμματα των ΕΠΑΛ μπορούν να αναζητηθούν στην ενότητα  6.11 Διδασκαλία και εκμάθηση στην επαγγελματική μη-υποχρεωτική εκπαίδευση.

Λήξη Λειτουργίας: 22:00 (για τις τάξεις 3ετούς φοίτησης)                    

ΠΙΝΑΚΑΣ (3) Ωράριο λειτουργίας εσπερινών ΕΠΑΛ

Έναρξη Λειτουργίας: 18:00

Λήξη Λειτουργίας: 22:30 (για τις τάξεις 3ετούς φοίτησης)                      

ΠΙΝΑΚΑΣ (4) Ωράριο λειτουργίας εσπερινών ΕΠΑΛ

Έναρξη Λειτουργίας: 18:30

Λήξη Λειτουργίας: 23:00 (για τις τάξεις 3ετούς φοίτησης)

Σε κάθε σχολική μονάδα, προβλέπονται εκτός από τις σχολικές αίθουσες, βοηθητικές αίθουσες, γυμναστήριο, αίθουσα εκδηλώσεων, βιβλιοθήκη και εργαστήριο φυσικών επιστημών.  Κάθε τμήμα τάξης έχει τη δική του αίθουσα διδασκαλίας ανά σχολικό έτος ενώ οι υπόλοιποι χώροι χρησιμοποιούνται εκ περιτροπής, από τα διάφορα τμήματα σύμφωνα με τις ανάγκες του εβδομαδιαίου προγράμματος ή έκτακτων εκδηλώσεων.